Адзiны партал  фiнансавай граматнасцi для моладзі
рус
  • Падзеі
    • Алімпіяда
    • Конкурс відэаблогераў
    • Конкурс студэнтаў
    • Іншыя мерапрыемствы
    • Навіны
  • Медыя
    • Відэа
    • Фота
  • База ведаў
    • Тэарэтычны падраздзел
      • Грошы
      • Уклады
      • Крэдыты i фінансаванне
      • Налогі
      • Процідзеянне махлярству
      • Асабісты бюджэт
      • Інвестыцыі
      • Безнаяўны разлік
      • Страхаванне
      • Частыя пытанні
    • Кнігі
    • Брашуры
    • Прэзентацыі
    • Заданні алімпіяды
    • Слоўнік
  • Гульні
  • Тэсты

Памер:

А

А

А

Тып:

T

T

Колер:

К

К

К

будзь у цэнтры падзей

Тыдзень фінансавай граматнасці 2025
"Навядзі парадак у асабістых фінансах" – Нацыянальны банк аб'яўляе конкурс відэаблогераў
Вызначаны пераможцы рэспубліканскай алімпіяды па фінансавай граматнасці сярод навучэнцаў
Вызначаны пераможцы конкурсу на лепшую работу па эканамічнай тэматыцы сярод студэнтаў, магістрантаў і аспірантаў
Усе падзеі

Будзь заўсёды ў тэме

  • Грошы
  • Уклады
  • Крэдыты i фінансаванне
  • Налогі
  • Процідзеянне махлярству
  • Асабісты бюджэт
  • Інвестыцыі
  • Безнаяўны разлік
  • Страхаванне
  • Частыя пытанні
Дэнамінацыя
Дэнамінацыю ў народзе называюць "абразанне" нулёў. У выніку дэнамінацыі адбываецца змена наміналу грошай, што спрыяе спрашчэнню разлікаў і ўпарадкаванню грашовага абароту. Дэнамінацыя можа быць ўмоўнай: усе дамаўляюцца паміж сабой лічыць грошы так, быццам на іх няма гэтых лішніх нулёў (так, да прыкладу, было ў Беларусі ў 1994 годзе). Але часцей яна суправаджаецца выпускам у абарачэнне новых купюр. Паўторымся, галоўная мэта дэнамінацыі – спрасціць разлікі, каб не апераваць пры іх занадта вялікімі і нязручнымі сумамі. Сам жа працэс не ўплывае на фактычную каштоўнасць грошай. Усе цэны і курсы валют памяншаюцца роўна на той жа каэфіцыент, што і намінал грошай. У сусветнай гісторыі дэнамінацыя часта станавілася следствам працяглага росту кошт...
Даведацца больш
Захаванасць укладаў
Банк – гэта надзейна   Захаванасць грашовых укладаў насельніцтва ў банку гарантуе дзяржава. Калі банк раптам пазбавіцца ліцэнзіі або абанкруціцца, грошы ўкладчыкам верне спецыяльнае Агенцтва па гарантаванай кампенсацыі банкаўскіх укладаў.   Агенцтва па гарантаванай кампенсацыі банкаўскіх укладаў – дзяржаўная структура, якая існуе ў Беларусі з 2008 года. У выпадку ліквідацыі або неплацежаздольнасці любога банка ў краіне, Агенцтва вяртае ўкладчыкам-фізічным асобам усю суму ўкладу. Робіцца гэта за кошт абавязковых узносаў, якія банкі рэгулярна пералічваюць у агенцтва.   Пры гэтым не важна, ці з’яўляецца ўкладчык беларусам ці замежнікам. Свае грошы ён зможа забраць у любым выпадку пасля таго, як напіша заяву аб кампенсацыі ср...
Даведацца больш
Віды крэдытаў
Давайце паспрабуем разабрацца ва ўсёй разнастайнасці крэдытных прадуктаў. Гэта важна, таму што ад віду запазычання залежаць асноўныя правілы прадастаўлення і пагашэння крэдыту, пералік неабходных дакументаў і працэдура іх разгляду банкамі, максімальна магчымая сума, на якую вы можаце разлічваць, велічыня працэнтнай стаўкі і многія іншыя ўмовы дагавора. Пасля даследавання тэмы, вы зможаце пры неабходнасці падабраць сабе найбольш зручны і выгадны крэдыт. Такім чынам, усе крэдыты можна падзяліць на некалькі катэгорый і падкатэгорый. Катэгорыя №1. Па мэтавай накіраванасці Умовы некаторых крэдытаў залежаць ад мэты, на якую вы плануеце патраціць атрыманыя сродкі. Мэта можа быць загадзя выразна прапісана ў дагаворы. Такія крэдыты назыв...
Даведацца больш
Падаті - чаму іх трэба плаціць
Падаткі – гэта абавязковыя плацяжы, якія фізічныя асобы і арганізацыі пералічваюць у бюджэт. За кошт гэтых сродкаў дзяржава можа выконваць свае асноўныя функцыі: забяспечваць сацыяльную падтрымку, фінансаваць адукацыю, ахову здароўя, правапарадак, добраўпарадкаванне населеных пунктаў, будаўніцтва дарог і гэтак далей. У гісторыі развіцця грамадства яшчэ ні адна дзяржава не змагла абысціся без падаткаў, паколькі для выканання сваіх абавязкаў перад грамадствам ёй патрабуецца вялікая сума грашовых сродкаў. Зыходзячы з гэтага, памер падатковых ставак можа вызначацца сумай расходаў дзяржавы на выкананне мінімуму яго функцый: у краінах з бясплатнай для грамадзян медыцынай, адукацыяй, маштабнай сацпадтрымкай падаткі могуць быць вышэй, у іншых...
Даведацца больш
Віды махлярства
Коратка аб асноўных метадах фінансавых махляроў, а таксама пра тое, як своечасова распазнаць падман і захаваць свае грошы. У працэсе развіцця тэхналогій з'явіліся даступныя кожнаму спосабы плаціць за тавары і паслугі, не выходзячы з дому. Адпаведна, і злачынцы навучыліся красці дыстанцыйна. Ключ да іх поспеху - не толькі вынаходлівасць і тэхналагічная дасведчанасць, але і залішнія даверлівасць, нядбаласць або хцівасць ахвяры ашуканца. Фінансавыя піраміды. Як распазнаць? Сацыяльныя сеткі запоўненыя прапановамі прайсці курсы, трэнінгі, марафоны па фінансавай асвеце, стварыць крыніцы сталага даходу і разбагацець. У найлепшым выпадку можна патраціць не вельмі многа грошай на набыццё бескарысных ведаў. Аднак нярэдка за “паспяховымі інвеста...
Даведацца больш
Парады па эканоміі
Эканомны чалавек – гэта асоба, якая беражліва расходуе рэсурсы, клапатліва ставіцца да матэрыяльных і духоўных выгод. Беражлівасць дапамагае шляхам захавання малога дасягнуць большага. Некаторыя людзі блытаюць эканомнасць і скупасць. Чым эканомны чалавек адрозніваецца ад скупога? Французскі дзяржаўны дзеяч і эканаміст Леон Сэй сказаў: «Беражлівасць не хоча нічога расходаваць па-пустому, скупасць жа зусім нічога не хоча расходаваць».   Калі ж прытрымлівацца законаў эканомнага вядзення гаспадаркі, чалавек можа не толькі ашчадна і беражліва расходаваць свае наяўныя сродкі, але і аказваць іншым шчодрую дапамогу, а таксама жыць цікавым, разнастайным жыццём. Вось некалькі карысных рэкамендацый па эканомным вядзенні хатняй гаспадаркі:   ...
Даведацца больш
Рызыка і даходнасць
Рызыка – гэта падзея, якая можа адбыцца з пэўнай доляй верагоднасці і ў выніку прывесці да негатыўных вынікаў. Фінансавая рызыка звязана з верагоднасцю ўзнікнення страт ўласных актываў або неатрымання планаваных даходаў. Навука пра тое, як абараніцца ад рызык – называецца кіраваннем рызыкамі, або рызыка-мэнэджментам.   Якія фінансавыя рызыкі існуюць?   Укладваючы свае зберажэнні ў якія-небудзь інструменты для атрымання прыбытку, можна сутыкнуцца з вялікай колькасцю фінансавых рызык. Самыя распаўсюджаныя з іх: • Валютныя рызыкі • Працэнтныя рызыкі • Інфляцыйныя рызыкі • Рызыкі ліквіднасці • Рызыкі фінансавых пасярэднікаў   Раскажам пра кожную па парадку   1. Валютная рызыка – гэта рызыка страт з-за змен...
Даведацца больш
SMS- і USSD-банкінг
Дыстанцыйнае банкаўскае абслугоўванне актыўна развівалася яшчэ да таго, як усе абзавяліся смартфонамі з інтэрнэтам. Некаторыя тэхналогіі, якія ўзніклі шмат гадоў таму, захоўваюць актуальнасць і сёння. SMS-банкінг SMS-банкінг – родапачынальнік папулярных інтэрнэт- і мабільнага банкінгу. Ён з'явіўся яшчэ ў тыя часы, калі інтэрнэтам карыстаўся далёка не кожны, а смартфонаў у іх сучасным выглядзе не існавала ўвогуле. Людзі карысталіся простымі мабільнымі тэлефонамі. Паўтара дзясятка гадоў таму менавіта SMS-банкінг быў самым простым і практычным рашэннем у сферы дыстанцыйнага банкаўскага абслугоўвання. Сутнасць SMS-банкінгу заключаецца ў магчымасці кіравання грашовымі сродкамі на рахунку кліента праз SMS-паведамленні. Паведамленне павін...
Даведацца больш
АСГА і КАСКО
Кожны ўладальнік аўтамабіля згодна з законам павінен аформіць для свайго «жалезнага каня» страхавы поліс АСГА, які страхуе грамадзянскую адказнасць кіроўцы перад іншымі ўдзельнікамі дарожнага руху. Калі па віне кіроўцы адбудзецца ДТЗ – страты пацярпеламу боку будуць пакрыты страхавой кампаніяй. Поліс АСГА з'яўляецца абавязковым дакументам для допуску аўтамабіля да дарожнага руху. Пры яго адсутнасці кіроўцу прыйдзецца заплаціць штраф. Для афармлення АСГА трэба звярнуцца ў страхавую кампанію з наступнымі дакументамі: Пашпарт уладальніка транспартнага сродку або іншы дакумент, які замяняе яго Тэхнічны пашпарт або іншы дакумент, які пацвярджае права на валоданне транспартным сродкам Дзякуючы АСГА ў некаторых выпадках можна афор...
Даведацца больш
На якой падставе банк абмяжоўвае ўзрост крэдытаатрымальніка?

У кожным банку існуюць свае вызначаныя патрабаванні да патэнцыйных крэдытаатрымальнікаў. Дасягненне грамадзянінам пенсійнага ўзросту не можа служыць падставай для адмовы ў прадастаўленні яму крэдыту. Аднак крэдытаванне грамадзян, якія дасягнулі пенсійнага ўзросту, асабліва тое, якое мае доўгатэрміновы характар, спалучана з вялікімі рызыкамі незвароту асноўнай сумы доўгу і працэнтаў за карыстанне крэдытам, чым крэдытаванне грамадзян працаздольнага ўзросту. Таму банкам можа выкарыстоўвацца шэраг мер, якія спрыяюць зніжэнню крэдытных рызык пры крэдытаванні грамадзян пенсіённага ўзросту. Напрыклад, для асоб пенсійнага ўзросту максімальны памер крэдыту і лімітавы каэфіцыент плацежаздольнасці могуць быць устаноўлены ў меншым памеры, чым для грамадзян працаздольнага ўзросту. Выкарыстоўваюцца розныя формы забеспячэння выканання абавязацельстваў па крэдыце, такія як заклад нерухомай маёмасці і паручыцельства грамадзян, якія не дасягнулі пенсійнага ўзросту, страхаванне рызыкі незвароту крэдыту і г.д. Кожны банк распрацоўвае свае лакальныя нарматыўныя прававыя акты аб парадку прадастаўлення крэдытаў, паказваючы тыя ці іншыя ўмовы прадастаўлення крэдытаў, якія лічыць неабходным, зыходзячы з уласнай практыкі.

Даведацца больш
Гульня "Дзе фінансавая логіка"

Гульня складаецца з чатырох раўндаў:

1. Знайдзі лішняе;
2. Знайдзі агульнае;
3. Здагадайся прыказку;
4. Формула ўсяго.

Згуляйце ў гульню! Праверце сваю логіку ў частцы фінансаў!

Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека

Буклет "Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека" - адрэдактаваная міжнародная версія арыгінальнага дацкага буклета "Unge og Digital Sikkerhed", які быў распрацаваны для Global Money Week у Даніі. Рускамоўная версія адаптавана і перакладзена спецыялістамі Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь.

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка"

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка" 

Герой аповесцi Грошык знаёмiць дзяцей са сваiмi прыгодамi ў Краiне фiнансаў, дае ўрокi фiнансавай адукацыi, знаёмiць з грашовай энцыклапедыяй. Кнiга цiкавая, патрэбная для сямейнага чытання, для правядзення гутарак у школах i дзiцячых садках.

Дзяржаўны бюджэт — гэта фонд грашовых сродкаў, які выкарыстоўваецца для фінансавання дзяржаўных функцый і задач.


Мікразаем — пазыка, якая ў суме не перавышае 15 000 базавых велічынь на аднаго пазычальніка на дзень заключэння дагавора.

Даведацца больш
Усе артыкулы
Усе матэрыялы

Даведайся, на што ты здольны

Што вы ведаеце аб падатках?

Якія віды падаткаў вы ведаеце? Хто мае права на льготнае падаткаабкладанне? Сума выплачаных вамі падаткаў залежыць ад шматлікіх фактараў: даходаў, трат, нават ладу жыцця.

Прайсці тэст
Больш тэстаў
Карта партала
© Нацыянальны банк Рэспублiкi Беларусь nbrb.by, 2013-2025 Распрацоўшчык cbt.by

Для обеспечения удобства пользователей сайта используются cookies

Что такое cookie-файлы?

Cookies или cookie-файлы – небольшие фрагменты данных, которые интернет-ресурс отправляет в браузер пользователя. Веб-браузер сохраняет эти файлы, а при повторном посещении того же интернет-ресурса отправляет их сайту обратно.

Cookies хранятся на устройстве пользователя и содержат данные о посещенных ресурсах. Их используют для авторизации, хранения индивидуальных настроек для каждого пользователя, сбора статистики и отслеживания активности.

Какие cookie-файлы собираются на Портале?

Вы можете настроить использование каждой категории файлов cookie, за исключением категории «технические (строго необходимые) cookie», без которых невозможно функционирование сайта.

Технические (строго необходимые) cookie-файлы обеспечивают просмотр содержимого Портала и получение доступа к функционалу. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректной работы ПО Портала и не передается третьим лицам.

Функциональные cookie-файлы позволяют обеспечить индивидуальный опыт использования Портала и устанавливаются в ответ на действия пользователя. Например, выбор версии для слабовидящих и выбор языка. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректного отображения информации пользователям Портала и не передается третьим лицам.

Аналитические cookie-файлы помогают улучшить производительность Портала и сделать его более удобным для использования. Национальный банк использует аналитические инструменты Google Analytics и Яндекс.Метрика, которые применяются в целях предоставления статистических показателей использования Портала без идентификации пользователей.

Пользователи могут «Принять все» или «Отклонить все» обрабатываемые на Портале cookie-файлы.

Полное или частичное отключение cookies может привести к ограничению доступа к функционалу Портала.
Сколько хранятся cookies?

В зависимости от сроков хранения в браузере устройства пользователя Национальный банк использует сеансовые и постоянные cookies.

Сеансовые cookies хранятся только во время пользования Порталом, а постоянные – в течение времени, указанного в параметрах файлов cookies, или до момента их удаления пользователем.

Вы можете ознакомиться с Политикой в отношении обработки cookie-файлов на Едином портале финансовой грамотности.