Адзiны партал  фiнансавай граматнасцi для моладзі
рус
  • Падзеі
    • Алімпіяда
    • Конкурс відэаблогераў
    • Конкурс студэнтаў
    • Іншыя мерапрыемствы
    • Навіны
  • Медыя
    • Відэа
    • Фота
  • База ведаў
    • Тэарэтычны падраздзел
      • Грошы
      • Уклады
      • Крэдыты i фінансаванне
      • Налогі
      • Процідзеянне махлярству
      • Асабісты бюджэт
      • Інвестыцыі
      • Безнаяўны разлік
      • Страхаванне
      • Частыя пытанні
    • Кнігі
    • Брашуры
    • Прэзентацыі
    • Заданні алімпіяды
    • Слоўнік
  • Гульні
  • Тэсты

Памер:

А

А

А

Тып:

T

T

Колер:

К

К

К

будзь у цэнтры падзей

Тыдзень фінансавай граматнасці 2025
"Навядзі парадак у асабістых фінансах" – Нацыянальны банк аб'яўляе конкурс відэаблогераў
Вызначаны пераможцы рэспубліканскай алімпіяды па фінансавай граматнасці сярод навучэнцаў
Вызначаны пераможцы конкурсу на лепшую работу па эканамічнай тэматыцы сярод студэнтаў, магістрантаў і аспірантаў
Усе падзеі

Будзь заўсёды ў тэме

  • Грошы
  • Уклады
  • Крэдыты i фінансаванне
  • Налогі
  • Процідзеянне махлярству
  • Асабісты бюджэт
  • Інвестыцыі
  • Безнаяўны разлік
  • Страхаванне
  • Частыя пытанні
Банкноты
У ліпені 1990 года Вярхоўным Саветам Беларускай ССР была прынята Дэкларацыя аб дзяржаўным суверэнітэце. У пачатковым перыядзе пасля абвяшчэння незалежнасці ў Рэспубліцы Беларусь былі ў абарачэнні грашовыя знакі Дзяржбанка СССР, а затым і Цэнтральнага банка Расіі. Па рашэнні урадаў Рэспублікі Беларусь у маі 1992 года на тэрыторыі Беларусі былі ўведзены ў абарачэнне разліковыя білеты для банка Рэспублікі Беларусь наступных вартасцей: 50 капеек, 1, 3, 5, 10, 25, 50 і 100 рублёў. У далейшым былі ўведзены разліковыя білеты вартасцю 200 і 500 (1992 г.), 1000 (1993 г.), 5000 і 20000 (1994), 50000 (1995 год), 100000 (1996 г.),, 500000 (1998 г .), 1000000 і 5000000 (1999 г.) рублёў. У адпаведнасці з Указам Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь ад 201...
Даведацца больш
Захаванасць укладаў
Банк – гэта надзейна   Захаванасць грашовых укладаў насельніцтва ў банку гарантуе дзяржава. Калі банк раптам пазбавіцца ліцэнзіі або абанкруціцца, грошы ўкладчыкам верне спецыяльнае Агенцтва па гарантаванай кампенсацыі банкаўскіх укладаў.   Агенцтва па гарантаванай кампенсацыі банкаўскіх укладаў – дзяржаўная структура, якая існуе ў Беларусі з 2008 года. У выпадку ліквідацыі або неплацежаздольнасці любога банка ў краіне, Агенцтва вяртае ўкладчыкам-фізічным асобам усю суму ўкладу. Робіцца гэта за кошт абавязковых узносаў, якія банкі рэгулярна пералічваюць у агенцтва.   Пры гэтым не важна, ці з’яўляецца ўкладчык беларусам ці замежнікам. Свае грошы ён зможа забраць у любым выпадку пасля таго, як напіша заяву аб кампенсацыі ср...
Даведацца больш
Краўдфандзінг
Свет не стаіць на месцы, а рухаецца наперад з фантастычнай хуткасцю. Таму часам хуткасць зпаяўлення новых крэатыўных ідэй значна перавышае тыя магчымасці, у першую чаргу фінансавыя, якія існуюць у людзей, у галовах якіх гэтыя ідэі нарадзіліся. Калі ў ініцыятараў недастаткова тых ці іншых рэсурсаў для рэалізацыі сваіх ідэй застаецца спадзявацца толькі на тое, што хто-небудзь гэтыя рэсурсы знойдзе і прадаставіць ім у карыстанне. Як правіла, такімі людзьмі выступаюць інвестары. Адной з своеасаблівых формаў фінансавай падтрымкі арыгінальных ідэй і праектаў, таксама адной з формаў інвеставання і з'яўляецца краудфандзінг. Па сваёй сутнасці краудфандзінг з'яўляецца формай сумеснага фінансавання той ці іншай ініцыятывы вялікай колькасцю параўнал...
Даведацца больш
Падаті - чаму іх трэба плаціць
Падаткі – гэта абавязковыя плацяжы, якія фізічныя асобы і арганізацыі пералічваюць у бюджэт. За кошт гэтых сродкаў дзяржава можа выконваць свае асноўныя функцыі: забяспечваць сацыяльную падтрымку, фінансаваць адукацыю, ахову здароўя, правапарадак, добраўпарадкаванне населеных пунктаў, будаўніцтва дарог і гэтак далей. У гісторыі развіцця грамадства яшчэ ні адна дзяржава не змагла абысціся без падаткаў, паколькі для выканання сваіх абавязкаў перад грамадствам ёй патрабуецца вялікая сума грашовых сродкаў. Зыходзячы з гэтага, памер падатковых ставак можа вызначацца сумай расходаў дзяржавы на выкананне мінімуму яго функцый: у краінах з бясплатнай для грамадзян медыцынай, адукацыяй, маштабнай сацпадтрымкай падаткі могуць быць вышэй, у іншых...
Даведацца больш
Чатыры новых небяспечных сцэнарыяў
З развіццём інтэрнэт-тэхналогій махлярства ў сеціве стала больш складаным і вытанчаным. Злачынцы ўвесь час распрацоўваюць новыя метады падману, каб абыйсці сістэмы бяспекі і атрымаць доступ да чужых асабістых даных, фінансавых рэсурсаў або канфідэнцыйнай інфармацыі. У гэтым артыкуле мы распавядзем пра некалькі сучасных спосабаў махлярства ў сеціве, каб перасцерагчы вас ад магчымых праблем. Як кажуць у народзе: пільнасць ніколі не бывае марнай. Фэйкавыя дадаткі банкаў У Беларусі з’явілася новая схема анлайн-махлярства, звязаная з фэйкавымі банкаўскімі дадаткамі. Кіберзлачынцы звяртаюцца да замаскіраваных праграм выдаленага доступу пад выглядам легітымных банкаўскіх дадаткаў і распаўсюджваюць іх праз месэнджэры, выдаючы сябе за супрацоў...
Даведацца больш
Парады па эканоміі
Эканомны чалавек – гэта асоба, якая беражліва расходуе рэсурсы, клапатліва ставіцца да матэрыяльных і духоўных выгод. Беражлівасць дапамагае шляхам захавання малога дасягнуць большага. Некаторыя людзі блытаюць эканомнасць і скупасць. Чым эканомны чалавек адрозніваецца ад скупога? Французскі дзяржаўны дзеяч і эканаміст Леон Сэй сказаў: «Беражлівасць не хоча нічога расходаваць па-пустому, скупасць жа зусім нічога не хоча расходаваць».   Калі ж прытрымлівацца законаў эканомнага вядзення гаспадаркі, чалавек можа не толькі ашчадна і беражліва расходаваць свае наяўныя сродкі, але і аказваць іншым шчодрую дапамогу, а таксама жыць цікавым, разнастайным жыццём. Вось некалькі карысных рэкамендацый па эканомным вядзенні хатняй гаспадаркі:   ...
Даведацца больш
Акцыi
Акцыя – гэта каштоўная папера. Любая каштоўная папера дае яе трымальніку тыя ці іншыя правы. У выпадку з акцыямі такіх правоў адразу некалькі: Права на атрыманне часткі прыбытку кампаніі ў выглядзе дывідэндаў. Гэта азначае, што ўладальнікі акцый кампаніі могуць перыядычна атрымліваць прыбытак – калі кампанія працуе з прыбыткам. Права на атрыманне часткі маёмасці кампаніі ў выпадку яе ліквідацыі. У прынцыпе, купля акцыі азначае, што вы зрабілі ўклад у статутны капітал арганізацыі. І калі яна ліквідуецца – напрыклад, па прычыне банкруцтва – вам вернецца пэўная частка грошай прапарцыйна зробленаму вамі ўнёску. У некаторых выпадках акцыя дае яе трымальніку права ўдзельнічаць у кіраванні кампаніяй, у прыняцці кіраўнічых рашэнняў. Але для ...
Даведацца больш
Карткі з чыпам
Мікрапрацэсарная банкаўская плацежная картка або смарт-карта – гэта плацежная карта, якая аснашчана спецыяльным чыпам. "Афіцыйная" назва гэтага чыпа – мікрапрацэсар стандарта EMV. Акрамя чыпа, плацежныя смарт-карты заўсёды маюць і магнітную паласу. Чаму картка з чыпам лепшая, чым без чыпа? • Скапіраваць інфармацыю з чыпа і падрабіць яе значна складаней, чым падрабіць магнітную паласу. Таму смарт-карты больш бяспечныя. • Карта з мікрапрацэсарам здольна ўмясціць у разы больш інфармацыі, чым звычайная карта з магнітнай паласой. Такім чынам, карта з чыпам, акрамя функцыі "кашалька", мае магчымасць накапіць бонусы, можа служыць праязным, пропускам на працу і гэтак далей. У Беларусі з лета 2015 года ўсе банкі абавязаны эмітаваць карты...
Даведацца больш
Пенсійнае страхаванне
Калі чалавек дасягае пэўнага ўзросту або адпрацоўвае неабходны працоўны стаж, ён можа перастаць працаваць і кожны месяц атрымліваць ад дзяржавы некаторую суму сродкаў для жыцця – пенсію. Велічыня пенсіі залежыць ад некалькіх фактараў: накопленага стажу, велічыні заробка ў мінулым – і, як правіла, яна невялікая. Адным са спосабаў атрымання дадатку да пенсіі з'яўляецца накапляльнае пенсійнае страхаванне. Накапляльнае пенсійнае страхаванне або, як яго яшчэ называюць, страхаванне дадатковай пенсіі, – гэта выгляд добраахвотнага страхавання, у рамках якога чалавек збірае грошы, робячы рэгулярныя абавязковыя ўзносы, а пасля выхаду на пенсію атрымлівае магчымасць выдаткаваць накопленае. Страхавая кампанія са свайго боку не проста захоўвае грошы ...
Даведацца больш
На якой падставе банк абмяжоўвае ўзрост крэдытаатрымальніка?

У кожным банку існуюць свае вызначаныя патрабаванні да патэнцыйных крэдытаатрымальнікаў. Дасягненне грамадзянінам пенсійнага ўзросту не можа служыць падставай для адмовы ў прадастаўленні яму крэдыту. Аднак крэдытаванне грамадзян, якія дасягнулі пенсійнага ўзросту, асабліва тое, якое мае доўгатэрміновы характар, спалучана з вялікімі рызыкамі незвароту асноўнай сумы доўгу і працэнтаў за карыстанне крэдытам, чым крэдытаванне грамадзян працаздольнага ўзросту. Таму банкам можа выкарыстоўвацца шэраг мер, якія спрыяюць зніжэнню крэдытных рызык пры крэдытаванні грамадзян пенсіённага ўзросту. Напрыклад, для асоб пенсійнага ўзросту максімальны памер крэдыту і лімітавы каэфіцыент плацежаздольнасці могуць быць устаноўлены ў меншым памеры, чым для грамадзян працаздольнага ўзросту. Выкарыстоўваюцца розныя формы забеспячэння выканання абавязацельстваў па крэдыце, такія як заклад нерухомай маёмасці і паручыцельства грамадзян, якія не дасягнулі пенсійнага ўзросту, страхаванне рызыкі незвароту крэдыту і г.д. Кожны банк распрацоўвае свае лакальныя нарматыўныя прававыя акты аб парадку прадастаўлення крэдытаў, паказваючы тыя ці іншыя ўмовы прадастаўлення крэдытаў, якія лічыць неабходным, зыходзячы з уласнай практыкі.

Даведацца больш
Гульня "Дзе фінансавая логіка"

Гульня складаецца з чатырох раўндаў:

1. Знайдзі лішняе;
2. Знайдзі агульнае;
3. Здагадайся прыказку;
4. Формула ўсяго.

Згуляйце ў гульню! Праверце сваю логіку ў частцы фінансаў!

Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека

Буклет "Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека" - адрэдактаваная міжнародная версія арыгінальнага дацкага буклета "Unge og Digital Sikkerhed", які быў распрацаваны для Global Money Week у Даніі. Рускамоўная версія адаптавана і перакладзена спецыялістамі Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь.

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка"

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка" 

Герой аповесцi Грошык знаёмiць дзяцей са сваiмi прыгодамi ў Краiне фiнансаў, дае ўрокi фiнансавай адукацыi, знаёмiць з грашовай энцыклапедыяй. Кнiга цiкавая, патрэбная для сямейнага чытання, для правядзення гутарак у школах i дзiцячых садках.

Страхоўшчык — гэта страхавая кампанія, якая за ўзнагароджанне прымае на сябе рызыкі і выплачвае страхавое пакрыццё.


Крэдытны скорынг — гэта сістэма прысваення балаў суб'екту крэдытнай гісторыі, якая паказвае здольнасць крэдытаатрымальніка пагасіць прадстаўлены яму крэдыт.

Даведацца больш
Усе артыкулы
Усе матэрыялы

Даведайся, на што ты здольны

Ці ведаеце вы як абараніць сваю маёмасць і зберажэнні?

Ваш аўтамабіль застрахаваны? А Ваша кватэра? Страхаванне можа быць і добраахвотным, і абавязковым. Што такое страхавы выпадак? А хто ажыццяўляе нагляд за страхавой дзейнасцю? Даведаемся адказы на гэтыя пытанні.

Прайсці тэст
Больш тэстаў
Карта партала
© Нацыянальны банк Рэспублiкi Беларусь nbrb.by, 2013-2025 Распрацоўшчык cbt.by

Для обеспечения удобства пользователей сайта используются cookies

Что такое cookie-файлы?

Cookies или cookie-файлы – небольшие фрагменты данных, которые интернет-ресурс отправляет в браузер пользователя. Веб-браузер сохраняет эти файлы, а при повторном посещении того же интернет-ресурса отправляет их сайту обратно.

Cookies хранятся на устройстве пользователя и содержат данные о посещенных ресурсах. Их используют для авторизации, хранения индивидуальных настроек для каждого пользователя, сбора статистики и отслеживания активности.

Какие cookie-файлы собираются на Портале?

Вы можете настроить использование каждой категории файлов cookie, за исключением категории «технические (строго необходимые) cookie», без которых невозможно функционирование сайта.

Технические (строго необходимые) cookie-файлы обеспечивают просмотр содержимого Портала и получение доступа к функционалу. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректной работы ПО Портала и не передается третьим лицам.

Функциональные cookie-файлы позволяют обеспечить индивидуальный опыт использования Портала и устанавливаются в ответ на действия пользователя. Например, выбор версии для слабовидящих и выбор языка. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректного отображения информации пользователям Портала и не передается третьим лицам.

Аналитические cookie-файлы помогают улучшить производительность Портала и сделать его более удобным для использования. Национальный банк использует аналитические инструменты Google Analytics и Яндекс.Метрика, которые применяются в целях предоставления статистических показателей использования Портала без идентификации пользователей.

Пользователи могут «Принять все» или «Отклонить все» обрабатываемые на Портале cookie-файлы.

Полное или частичное отключение cookies может привести к ограничению доступа к функционалу Портала.
Сколько хранятся cookies?

В зависимости от сроков хранения в браузере устройства пользователя Национальный банк использует сеансовые и постоянные cookies.

Сеансовые cookies хранятся только во время пользования Порталом, а постоянные – в течение времени, указанного в параметрах файлов cookies, или до момента их удаления пользователем.

Вы можете ознакомиться с Политикой в отношении обработки cookie-файлов на Едином портале финансовой грамотности.