Адзiны партал  фiнансавай граматнасцi для моладзі
рус
  • Падзеі
    • Алімпіяда
    • Конкурс відэаблогераў
    • Конкурс студэнтаў
    • Іншыя мерапрыемствы
    • Навіны
  • Медыя
    • Відэа
    • Фота
  • База ведаў
    • Тэарэтычны падраздзел
      • Грошы
      • Уклады
      • Крэдыты i фінансаванне
      • Налогі
      • Процідзеянне махлярству
      • Асабісты бюджэт
      • Інвестыцыі
      • Безнаяўны разлік
      • Страхаванне
      • Частыя пытанні
    • Кнігі
    • Брашуры
    • Прэзентацыі
    • Заданні алімпіяды
    • Слоўнік
  • Гульні
  • Тэсты

Памер:

А

А

А

Тып:

T

T

Колер:

К

К

К

будзь у цэнтры падзей

Тыдзень фінансавай граматнасці 2025
"Навядзі парадак у асабістых фінансах" – Нацыянальны банк аб'яўляе конкурс відэаблогераў
Вызначаны пераможцы рэспубліканскай алімпіяды па фінансавай граматнасці сярод навучэнцаў
Вызначаны пераможцы конкурсу на лепшую работу па эканамічнай тэматыцы сярод студэнтаў, магістрантаў і аспірантаў
Усе падзеі

Будзь заўсёды ў тэме

  • Грошы
  • Уклады
  • Крэдыты i фінансаванне
  • Налогі
  • Процідзеянне махлярству
  • Асабісты бюджэт
  • Інвестыцыі
  • Безнаяўны разлік
  • Страхаванне
  • Частыя пытанні
Гісторыя
Цяжка сабе ўявіць сучаснае жыццё без грошай. Грошы - гэта мера кошту, сродак плацяжу, адна з формаў назапашвання зберажэнняў. Пры выкарыстанні грошай вытворца тавару мае магчымасць прадаць свой тавар сёння, а купіць сыравіну, напрыклад, толькі праз тыдзень. Пры гэтым ён можа прадаць свой тавар у адным месцы, а купіць патрэбны яму зусім у іншым. Такім чынам, грошы як сродак звароту пераадольваюць часавыя і прасторавыя абмежаванні пры абмене. Гэта найважнейшая вынаходніцтва чалавецтва, без якога развіццё грамадства было б немагчымым. Даволі доўга чалавек абыходзіўся без грошай. Многія тысячагоддзі адзіным спосабам атрымаць жаданае служыў просты абмен таварамі,  гэта значыць бартэр. Лішкі ўласнай вытворчасці абменьваліся на лішкі, наяўныя ў...
Даведацца больш
Захаванасць укладаў
Банк – гэта надзейна   Захаванасць грашовых укладаў насельніцтва ў банку гарантуе дзяржава. Калі банк раптам пазбавіцца ліцэнзіі або абанкруціцца, грошы ўкладчыкам верне спецыяльнае Агенцтва па гарантаванай кампенсацыі банкаўскіх укладаў.   Агенцтва па гарантаванай кампенсацыі банкаўскіх укладаў – дзяржаўная структура, якая існуе ў Беларусі з 2008 года. У выпадку ліквідацыі або неплацежаздольнасці любога банка ў краіне, Агенцтва вяртае ўкладчыкам-фізічным асобам усю суму ўкладу. Робіцца гэта за кошт абавязковых узносаў, якія банкі рэгулярна пералічваюць у агенцтва.   Пры гэтым не важна, ці з’яўляецца ўкладчык беларусам ці замежнікам. Свае грошы ён зможа забраць у любым выпадку пасля таго, як напіша заяву аб кампенсацыі ср...
Даведацца больш
Краўдфандзінг
Свет не стаіць на месцы, а рухаецца наперад з фантастычнай хуткасцю. Таму часам хуткасць зпаяўлення новых крэатыўных ідэй значна перавышае тыя магчымасці, у першую чаргу фінансавыя, якія існуюць у людзей, у галовах якіх гэтыя ідэі нарадзіліся. Калі ў ініцыятараў недастаткова тых ці іншых рэсурсаў для рэалізацыі сваіх ідэй застаецца спадзявацца толькі на тое, што хто-небудзь гэтыя рэсурсы знойдзе і прадаставіць ім у карыстанне. Як правіла, такімі людзьмі выступаюць інвестары. Адной з своеасаблівых формаў фінансавай падтрымкі арыгінальных ідэй і праектаў, таксама адной з формаў інвеставання і з'яўляецца краудфандзінг. Па сваёй сутнасці краудфандзінг з'яўляецца формай сумеснага фінансавання той ці іншай ініцыятывы вялікай колькасцю параўнал...
Даведацца больш
Транспартны падатак
З 2014 года ўладальнікі аўтамабіляў у Беларусі павінны выплачваць так званы "транспартны падатак" або "падатак на аўто". Першапачаткова дадзены збор не з'яўляўся падаткам – гэта была дзяржпошліна за допуск транспартнага сродку да дарожнага руху. Пошліна аплачвалася адначасова з праходжаннем тэхагляду. Аднак з 2021 года падыходы да збірання гэтага збору перагледзелі, цяпер ён так і называецца - "транспартны падатак", а плаціць яго павінны ўсе ўладальнікі аўтамабіляў, якія стаяць на ўліку ў беларускай ДАІ. Гэта могуць быць не толькі фізічныя асобы, але і кампаніі. Колькі трэба плаціць Стаўкі транспартнага падатку прапісаны ў Падатковым кодэксе. Падрабязную інфармацыю пра іх прыводзіць МПЗ на сваім сайце. Сума плацяжу залежыць ад катэгор...
Даведацца больш
Чатыры новых небяспечных сцэнарыяў
З развіццём інтэрнэт-тэхналогій махлярства ў сеціве стала больш складаным і вытанчаным. Злачынцы ўвесь час распрацоўваюць новыя метады падману, каб абыйсці сістэмы бяспекі і атрымаць доступ да чужых асабістых даных, фінансавых рэсурсаў або канфідэнцыйнай інфармацыі. У гэтым артыкуле мы распавядзем пра некалькі сучасных спосабаў махлярства ў сеціве, каб перасцерагчы вас ад магчымых праблем. Як кажуць у народзе: пільнасць ніколі не бывае марнай. Фэйкавыя дадаткі банкаў У Беларусі з’явілася новая схема анлайн-махлярства, звязаная з фэйкавымі банкаўскімі дадаткамі. Кіберзлачынцы звяртаюцца да замаскіраваных праграм выдаленага доступу пад выглядам легітымных банкаўскіх дадаткаў і распаўсюджваюць іх праз месэнджэры, выдаючы сябе за супрацоў...
Даведацца больш
Правілы зберажэння
На працягу ўсяго жыцця перад кожным чалавекам часта ўстаюць такія пытанні: як назапасіць на важную пакупку, як захаваць і прымножыць свае асабістыя зберажэнні, як назапасіць на "чорны дзень", як рацыянальна стварыць "надзвычайны грашовы фонд"? І ў гэтых пытанняў няма ні ўзроставага абмежавання, ні сацыяльнага. Грошы даюць магчымасць чалавеку купіць любы тавар. Таму ў людзей узнікае жаданне іх  зберагаць. Вось асноўныя правілы зберажэння: Старайцеся пазбягаць даўгоў. Перад тым як браць у доўг неабходна задаць сабе некалькі важных пытанняў. Ці сапраўды мне патрэбны такія выдаткі? Ці магу я сабе гэта дазволіць? Ці ёсць іншыя варыянты? Ці ўлічыў я ўсе неабходныя рызыкі? Вядзіце бюджэт. Трэба прывучыць сябе запісваць даходы і вы...
Даведацца больш
Аблігацыi
Аблігацыя – гэта каштоўная папера, якая дае трымальніку права ў вызначаны тэрмін атрымаць ад эмітэнта аблігацыі яе намінальны кошт, а таксама ў некаторых выпадках дадатковы працэнтны даход. Гучыць злёгку мудрагеліста, але сутнасць простая. Кожная аблігацыя мае намінальную цану – яна можа быць любой, хоць 100 рублёў, хоць 500 долараў. Звычайна інвестар купляе аблігацыю па цане, роўнай наміналу ці крыху менш за намінал. А калі падыходзіць тэрмін пагашэння аблігацыі – яе эмітэнт (гэта значыць той, хто выпусціў аблігацыю) вяртае пакупніку намінальны кошт у поўным аб'ёме і некаторы дадатковы даход.   Як зарабляць на аблігацыях   Даход па аблігацыях можа фармiравацца двума спосабамі ў залежнасці ад таго, якую паперу вы купляеце – ...
Даведацца больш
Грашовыя пераводы
Ва ўсе часы грашовыя пераводы карысталіся і працягваюць карыстацца высокім попытам. Яшчэ некалькі дзясяткаў гадоў таму для пераводу грошай даводзілася ісці з наяўнымі на пошту, запаўняць дакументы і чакаць некалькі дзён. Цяпер працэс спрасціўся. Перавесці грошы з пункту А ў пункт Б можна літаральна ў адзін клік, а праз некалькі хвілін атрымальнік зможа імі скарыстацца. Пагаворым пра тое, якія варыянты грашовых пераводаў сёння даступныя беларусам. Як перавесці грошы ўнутры Беларусі Самы просты спосаб – перавод з карткі на картку. "Пластык" сёння ёсць амаль ва ўсіх, пры гэтым тое, які банк выпусціў картку, не так значна. Аперацыю зручней за ўсё праводзіць з дапамогай каналаў дыстанцыйнага банкаўскага абслугоўвання, напрыклад, інтэрнэт-б...
Даведацца больш
АСГА і КАСКО
Кожны ўладальнік аўтамабіля згодна з законам павінен аформіць для свайго «жалезнага каня» страхавы поліс АСГА, які страхуе грамадзянскую адказнасць кіроўцы перад іншымі ўдзельнікамі дарожнага руху. Калі па віне кіроўцы адбудзецца ДТЗ – страты пацярпеламу боку будуць пакрыты страхавой кампаніяй. Поліс АСГА з'яўляецца абавязковым дакументам для допуску аўтамабіля да дарожнага руху. Пры яго адсутнасці кіроўцу прыйдзецца заплаціць штраф. Для афармлення АСГА трэба звярнуцца ў страхавую кампанію з наступнымі дакументамі: Пашпарт уладальніка транспартнага сродку або іншы дакумент, які замяняе яго Тэхнічны пашпарт або іншы дакумент, які пацвярджае права на валоданне транспартным сродкам Дзякуючы АСГА ў некаторых выпадках можна афор...
Даведацца больш
Ці дасць банк крэдыт асобе, якая з'яўляецца паручыцелем па крэдытнай дамове іншай асобы?

Неабходна ўлічваць, што інфармацыя пра вашы абавязкі па крэдытнай дамове ў якасці паручыцеля накіроўваецца ў Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь, дзе фарміруецца Крэдытная гісторыя, якая з'яўляецца дзейсным інструментам для ацэнкі банкам плацежнай дысцыпліны кліента. Пры разглядзе вашай заявы на атрыманне крэдыту банк будзе ацэньваць вашу крэдытаздольнасць з улікам вашых абавязкаў па дамове паручыцельства.

Даведацца больш
Гульня "Дзе фінансавая логіка"

Гульня складаецца з чатырох раўндаў:

1. Знайдзі лішняе;
2. Знайдзі агульнае;
3. Здагадайся прыказку;
4. Формула ўсяго.

Згуляйце ў гульню! Праверце сваю логіку ў частцы фінансаў!

Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека

Буклет "Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека" - адрэдактаваная міжнародная версія арыгінальнага дацкага буклета "Unge og Digital Sikkerhed", які быў распрацаваны для Global Money Week у Даніі. Рускамоўная версія адаптавана і перакладзена спецыялістамі Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь.

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка"

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка" 

Герой аповесцi Грошык знаёмiць дзяцей са сваiмi прыгодамi ў Краiне фiнансаў, дае ўрокi фiнансавай адукацыi, знаёмiць з грашовай энцыклапедыяй. Кнiга цiкавая, патрэбная для сямейнага чытання, для правядзення гутарак у школах i дзiцячых садках.

Грошы — гэта эквівалент, які служыць мерай кошту любых тавараў і паслуг і здольны непасрэдна на іх абменьвацца.


Наяўныя грошы — грашовыя сродкі ў іх першароднай форме, у выглядзе папяровых грошай і манет, грашовых знакаў.

Даведацца больш
Усе артыкулы
Усе матэрыялы

Даведайся, на што ты здольны

Што вы ведаеце пра лічбавыя тэхналогіі ў фінансавай сферы?

Лічбавы банкінг актыўна развіваецца, з'яўляюцца новыя спосабы аплаты. АРІП і МСІ, QR-код і біяметрыя – што вы ведаеце пра гэта?

Прайсці тэст
Больш тэстаў
Карта партала
© Нацыянальны банк Рэспублiкi Беларусь nbrb.by, 2013-2025 Распрацоўшчык cbt.by

Для обеспечения удобства пользователей сайта используются cookies

Что такое cookie-файлы?

Cookies или cookie-файлы – небольшие фрагменты данных, которые интернет-ресурс отправляет в браузер пользователя. Веб-браузер сохраняет эти файлы, а при повторном посещении того же интернет-ресурса отправляет их сайту обратно.

Cookies хранятся на устройстве пользователя и содержат данные о посещенных ресурсах. Их используют для авторизации, хранения индивидуальных настроек для каждого пользователя, сбора статистики и отслеживания активности.

Какие cookie-файлы собираются на Портале?

Вы можете настроить использование каждой категории файлов cookie, за исключением категории «технические (строго необходимые) cookie», без которых невозможно функционирование сайта.

Технические (строго необходимые) cookie-файлы обеспечивают просмотр содержимого Портала и получение доступа к функционалу. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректной работы ПО Портала и не передается третьим лицам.

Функциональные cookie-файлы позволяют обеспечить индивидуальный опыт использования Портала и устанавливаются в ответ на действия пользователя. Например, выбор версии для слабовидящих и выбор языка. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректного отображения информации пользователям Портала и не передается третьим лицам.

Аналитические cookie-файлы помогают улучшить производительность Портала и сделать его более удобным для использования. Национальный банк использует аналитические инструменты Google Analytics и Яндекс.Метрика, которые применяются в целях предоставления статистических показателей использования Портала без идентификации пользователей.

Пользователи могут «Принять все» или «Отклонить все» обрабатываемые на Портале cookie-файлы.

Полное или частичное отключение cookies может привести к ограничению доступа к функционалу Портала.
Сколько хранятся cookies?

В зависимости от сроков хранения в браузере устройства пользователя Национальный банк использует сеансовые и постоянные cookies.

Сеансовые cookies хранятся только во время пользования Порталом, а постоянные – в течение времени, указанного в параметрах файлов cookies, или до момента их удаления пользователем.

Вы можете ознакомиться с Политикой в отношении обработки cookie-файлов на Едином портале финансовой грамотности.