Адзiны партал  фiнансавай граматнасцi для моладзі
рус
  • Падзеі
    • Алімпіяда
    • Конкурс відэаблогераў
    • Конкурс студэнтаў
    • Іншыя мерапрыемствы
    • Навіны
  • Медыя
    • Відэа
    • Фота
  • База ведаў
    • Тэарэтычны падраздзел
      • Грошы
      • Уклады
      • Крэдыты i фінансаванне
      • Налогі
      • Процідзеянне махлярству
      • Асабісты бюджэт
      • Інвестыцыі
      • Безнаяўны разлік
      • Страхаванне
      • Частыя пытанні
    • Кнігі
    • Брашуры
    • Прэзентацыі
    • Заданні алімпіяды
    • Слоўнік
  • Гульні
  • Тэсты

Памер:

А

А

А

Тып:

T

T

Колер:

К

К

К

будзь у цэнтры падзей

Тыдзень фінансавай граматнасці 2025
"Навядзі парадак у асабістых фінансах" – Нацыянальны банк аб'яўляе конкурс відэаблогераў
Вызначаны пераможцы рэспубліканскай алімпіяды па фінансавай граматнасці сярод навучэнцаў
Вызначаны пераможцы конкурсу на лепшую работу па эканамічнай тэматыцы сярод студэнтаў, магістрантаў і аспірантаў
Усе падзеі

Будзь заўсёды ў тэме

  • Грошы
  • Уклады
  • Крэдыты i фінансаванне
  • Налогі
  • Процідзеянне махлярству
  • Асабісты бюджэт
  • Інвестыцыі
  • Безнаяўны разлік
  • Страхаванне
  • Частыя пытанні
Нацыянальны банк
Практычна ва ўсіх краінах банкі дзеляцца на цэнтральны банк і банкі, якія часта называюць камерцыйнымі. Цэнтральны банк у любой краіне займае асаблівае месца ў банкаўскай сістэме. Калі галоўная мэта любога камерцыйнага банка – гэта атрыманне прыбытку, то цэнтральны банк пераследуе зусім іншыя мэты, ён працуе выключна ў інтарэсах краіны. У нашай краіне цэнтральным банкам з'яўляецца Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь. Нацыянальны банк мае выключнае права на выпуск грошай у абарачэнне (друк банкнот, чаканка манет). Менавіта Нацыянальны банк вызначае, які ў грашовых знакаў будзе намінал і як яны будуць выглядаць. Найважнейшая задача цэнтральнага банка заключаецца ў падтрыманні дастатковай колькасці грошай у дзяржаве. На аснове спецыяльных ...
Даведацца больш
Падатак
Банкаўскі ўклад - гэта не толькі спосаб захаваць грошы, але і крыніца дадатковага даходу. І ў некаторых выпадках з такога даходу трэба плаціць падаткі. Калі размясціць уклад у беларускіх рублях на тэрмін больш за 1 год, а ўклад у замежнай валюце на тэрмін больш за 2 гады, то падаходным падаткам сума працэнтаў не абкладаецца. А вось калі тэрмін вашага рублёвага дэпазіту складае менш за 1 год, альбо тэрмін валютнага дэпазіту - менш за 2 гады, з налічаных працэнтаў давядзецца заплаціць падаходны падатак па стаўцы 13%. Важна разумець, што падатак не закранае асноўную суму ўкладу і распаўсюджваецца толькі на працэнты. Прыклад разліку падатку па даход по ўкладзе Дапусцім, вы зрабілі ўклад на 1000 беларускіх рублёў пад 10% гадавых н...
Даведацца больш
Схемы пагашэння
Калі вы разглядаеце банкаўскія прапановы па крэдытах, звярніце ўвагу на схемы пагашэння крэдытнай запазычанасці ... Пры аднолькавых суме, працэнтнай стаўцы і тэрміне крэдыту агульная сума плацяжу па працэнтах можа адрознівацца ў залежнасці ад схемы пагашэння. Дзве асноўныя схемы пагашэння крэдыту аннуітэтныя (фіксаваныя) або дыферэнцыраваныя плацяжы. Ануітэт - гэта аднолькавы па суме штомесячны плацёж. Гэта значыць пры аннуітэтным плацяжы вы кожны месяц плаціце аднолькавую суму (асноўны доўг і працэнты) незалежна ад сумы запазычанасці. Іншы спосаб пагашэння крэдыту - гэта дыферэнцыраваны плацёж (працэнт налічваецца на астатнюю суму асноўнага доўгу). Пры дыферэнцыраваных плацяжах ваша сума штомесячных выплат будзе памяншацца да к...
Даведацца больш
Адзіны падатак і самазанятасць
У некаторых выпадках беларусы, якія працуюць самі на сабе, могуць не рэгістравацца як індывідуальныя прадпрымальнікі і стаць плацельшчыкамі адзінага падатку. Дзякуючы гэтаму можна спрасціць бюракратычныя працэдуры, пазбегнуць дэкларавання даходаў, мінімізаваць падатковыя плацяжы і іншыя выдаткі. Такі від дзейнасці называецца «самазанятасць», і ён вельмі зручны. Аднак даступна самазанятасць толькі тым грамадзянам, якія ажыццяўляюць вызначаныя віды дзейнасці. Па законе, працаваць на сябе без рэгістрацыі ІП можна, калі вы: • самастойна рыхтуеце і прадаяце кулінарную прадукцыю, хлебабулачныя і кандытарскія вырабы • падаяце паслугі ў сферы дызайну – гэта можа быць дызайн інтэр'ераў, графічны дызайн, дызайн адзення ці абутку, дызайн мэбл...
Даведацца больш
Віды махлярства
Коратка аб асноўных метадах фінансавых махляроў, а таксама пра тое, як своечасова распазнаць падман і захаваць свае грошы. У працэсе развіцця тэхналогій з'явіліся даступныя кожнаму спосабы плаціць за тавары і паслугі, не выходзячы з дому. Адпаведна, і злачынцы навучыліся красці дыстанцыйна. Ключ да іх поспеху - не толькі вынаходлівасць і тэхналагічная дасведчанасць, але і залішнія даверлівасць, нядбаласць або хцівасць ахвяры ашуканца. Фінансавыя піраміды. Як распазнаць? Сацыяльныя сеткі запоўненыя прапановамі прайсці курсы, трэнінгі, марафоны па фінансавай асвеце, стварыць крыніцы сталага даходу і разбагацець. У найлепшым выпадку можна патраціць не вельмі многа грошай на набыццё бескарысных ведаў. Аднак нярэдка за “паспяховымі інвеста...
Даведацца больш
Правілы зберажэння
На працягу ўсяго жыцця перад кожным чалавекам часта ўстаюць такія пытанні: як назапасіць на важную пакупку, як захаваць і прымножыць свае асабістыя зберажэнні, як назапасіць на "чорны дзень", як рацыянальна стварыць "надзвычайны грашовы фонд"? І ў гэтых пытанняў няма ні ўзроставага абмежавання, ні сацыяльнага. Грошы даюць магчымасць чалавеку купіць любы тавар. Таму ў людзей узнікае жаданне іх  зберагаць. Вось асноўныя правілы зберажэння: Старайцеся пазбягаць даўгоў. Перад тым як браць у доўг неабходна задаць сабе некалькі важных пытанняў. Ці сапраўды мне патрэбны такія выдаткі? Ці магу я сабе гэта дазволіць? Ці ёсць іншыя варыянты? Ці ўлічыў я ўсе неабходныя рызыкі? Вядзіце бюджэт. Трэба прывучыць сябе запісваць даходы і вы...
Даведацца больш
Акцыi
Акцыя – гэта каштоўная папера. Любая каштоўная папера дае яе трымальніку тыя ці іншыя правы. У выпадку з акцыямі такіх правоў адразу некалькі: Права на атрыманне часткі прыбытку кампаніі ў выглядзе дывідэндаў. Гэта азначае, што ўладальнікі акцый кампаніі могуць перыядычна атрымліваць прыбытак – калі кампанія працуе з прыбыткам. Права на атрыманне часткі маёмасці кампаніі ў выпадку яе ліквідацыі. У прынцыпе, купля акцыі азначае, што вы зрабілі ўклад у статутны капітал арганізацыі. І калі яна ліквідуецца – напрыклад, па прычыне банкруцтва – вам вернецца пэўная частка грошай прапарцыйна зробленаму вамі ўнёску. У некаторых выпадках акцыя дае яе трымальніку права ўдзельнічаць у кіраванні кампаніяй, у прыняцці кіраўнічых рашэнняў. Але для ...
Даведацца больш
Грашовыя пераводы
Ва ўсе часы грашовыя пераводы карысталіся і працягваюць карыстацца высокім попытам. Яшчэ некалькі дзясяткаў гадоў таму для пераводу грошай даводзілася ісці з наяўнымі на пошту, запаўняць дакументы і чакаць некалькі дзён. Цяпер працэс спрасціўся. Перавесці грошы з пункту А ў пункт Б можна літаральна ў адзін клік, а праз некалькі хвілін атрымальнік зможа імі скарыстацца. Пагаворым пра тое, якія варыянты грашовых пераводаў сёння даступныя беларусам. Як перавесці грошы ўнутры Беларусі Самы просты спосаб – перавод з карткі на картку. "Пластык" сёння ёсць амаль ва ўсіх, пры гэтым тое, які банк выпусціў картку, не так значна. Аперацыю зручней за ўсё праводзіць з дапамогай каналаў дыстанцыйнага банкаўскага абслугоўвання, напрыклад, інтэрнэт-б...
Даведацца больш
АСГА і КАСКО
Кожны ўладальнік аўтамабіля згодна з законам павінен аформіць для свайго «жалезнага каня» страхавы поліс АСГА, які страхуе грамадзянскую адказнасць кіроўцы перад іншымі ўдзельнікамі дарожнага руху. Калі па віне кіроўцы адбудзецца ДТЗ – страты пацярпеламу боку будуць пакрыты страхавой кампаніяй. Поліс АСГА з'яўляецца абавязковым дакументам для допуску аўтамабіля да дарожнага руху. Пры яго адсутнасці кіроўцу прыйдзецца заплаціць штраф. Для афармлення АСГА трэба звярнуцца ў страхавую кампанію з наступнымі дакументамі: Пашпарт уладальніка транспартнага сродку або іншы дакумент, які замяняе яго Тэхнічны пашпарт або іншы дакумент, які пацвярджае права на валоданне транспартным сродкам Дзякуючы АСГА ў некаторых выпадках можна афор...
Даведацца больш
Чаму працэнты па крэдытах вышэй, чым па ўкладах?

Банк працуе наступным чынам: прымае грашовыя сродкі ў фізічных і юрыдычных асоб ва ўклады і дае гэтыя грошы ў выглядзе крэдытаў. Як і ў любым вытворчым працэсе, ёсць розніца паміж коштам «сыравіны» і коштам «канчатковай прадукцыі». Гэтая розніца ўяўляе сабой аперацыйныя выдаткі банка (каб збіраць і захоўваць ўклады, абслугоўваць кліентаў, выдаваць крэдыты, размяшчаць рэкламу і інш.), а таксама выдаткі на рызыку (банк нясе выдаткі па  крэдытах, якія не вярнуліся і павінен падтрымліваць неабходны ўзровень рэзерваў). На стаўкі таксама ўплываюць суадносіны попыту і прапановы грашовых рэсурсаў у эканоміцы, канкурэнцыя.

Даведацца больш
Гульня "Дзе фінансавая логіка"

Гульня складаецца з чатырох раўндаў:

1. Знайдзі лішняе;
2. Знайдзі агульнае;
3. Здагадайся прыказку;
4. Формула ўсяго.

Згуляйце ў гульню! Праверце сваю логіку ў частцы фінансаў!

Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека

Буклет "Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека" - адрэдактаваная міжнародная версія арыгінальнага дацкага буклета "Unge og Digital Sikkerhed", які быў распрацаваны для Global Money Week у Даніі. Рускамоўная версія адаптавана і перакладзена спецыялістамі Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь.

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка"

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка" 

Герой аповесцi Грошык знаёмiць дзяцей са сваiмi прыгодамi ў Краiне фiнансаў, дае ўрокi фiнансавай адукацыi, знаёмiць з грашовай энцыклапедыяй. Кнiга цiкавая, патрэбная для сямейнага чытання, для правядзення гутарак у школах i дзiцячых садках.

Аверс — вонкавы, галоўны бок манеты. Вызначаецца па наяўнасці на ім дзяржаўнага герба, эмблемы, назвы краіны ці выявы манарха.


Лізінгаатрымальнік — юрыдычная або фізічная асоба, якой у адпаведнасці з дамовай лізінгу прадастаўляецца ў часовае валоданне і карыстанне прадмет лізінгу.

Даведацца больш
Усе артыкулы
Усе матэрыялы

Даведайся, на што ты здольны

Ці ведаеце вы свае грошы?

Дызайн і канцэпцыя беларускіх грошай (банкнот і манет), малюнак пярэднга і адваротнага бакоў, колеравая гама і размер – вы добра ведаеце, як выглядаюць беларускія грошы? Ці ведаеце вы асноўныя элементы абароны нашых грошай?

Прайсці тэст
Больш тэстаў
Карта партала
© Нацыянальны банк Рэспублiкi Беларусь nbrb.by, 2013-2025 Распрацоўшчык cbt.by

Для обеспечения удобства пользователей сайта используются cookies

Что такое cookie-файлы?

Cookies или cookie-файлы – небольшие фрагменты данных, которые интернет-ресурс отправляет в браузер пользователя. Веб-браузер сохраняет эти файлы, а при повторном посещении того же интернет-ресурса отправляет их сайту обратно.

Cookies хранятся на устройстве пользователя и содержат данные о посещенных ресурсах. Их используют для авторизации, хранения индивидуальных настроек для каждого пользователя, сбора статистики и отслеживания активности.

Какие cookie-файлы собираются на Портале?

Вы можете настроить использование каждой категории файлов cookie, за исключением категории «технические (строго необходимые) cookie», без которых невозможно функционирование сайта.

Технические (строго необходимые) cookie-файлы обеспечивают просмотр содержимого Портала и получение доступа к функционалу. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректной работы ПО Портала и не передается третьим лицам.

Функциональные cookie-файлы позволяют обеспечить индивидуальный опыт использования Портала и устанавливаются в ответ на действия пользователя. Например, выбор версии для слабовидящих и выбор языка. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректного отображения информации пользователям Портала и не передается третьим лицам.

Аналитические cookie-файлы помогают улучшить производительность Портала и сделать его более удобным для использования. Национальный банк использует аналитические инструменты Google Analytics и Яндекс.Метрика, которые применяются в целях предоставления статистических показателей использования Портала без идентификации пользователей.

Пользователи могут «Принять все» или «Отклонить все» обрабатываемые на Портале cookie-файлы.

Полное или частичное отключение cookies может привести к ограничению доступа к функционалу Портала.
Сколько хранятся cookies?

В зависимости от сроков хранения в браузере устройства пользователя Национальный банк использует сеансовые и постоянные cookies.

Сеансовые cookies хранятся только во время пользования Порталом, а постоянные – в течение времени, указанного в параметрах файлов cookies, или до момента их удаления пользователем.

Вы можете ознакомиться с Политикой в отношении обработки cookie-файлов на Едином портале финансовой грамотности.