Адзiны партал  фiнансавай граматнасцi для моладзі
рус
  • Падзеі
    • Алімпіяда
    • Конкурс відэаблогераў
    • Конкурс студэнтаў
    • Іншыя мерапрыемствы
    • Навіны
  • Медыя
    • Відэа
    • Фота
  • База ведаў
    • Тэарэтычны падраздзел
      • Грошы
      • Уклады
      • Крэдыты i фінансаванне
      • Налогі
      • Процідзеянне махлярству
      • Асабісты бюджэт
      • Інвестыцыі
      • Безнаяўны разлік
      • Страхаванне
      • Частыя пытанні
    • Кнігі
    • Брашуры
    • Прэзентацыі
    • Заданні алімпіяды
    • Слоўнік
  • Гульні
  • Тэсты

Памер:

А

А

А

Тып:

T

T

Колер:

К

К

К

будзь у цэнтры падзей

Тыдзень фінансавай граматнасці 2025
"Навядзі парадак у асабістых фінансах" – Нацыянальны банк аб'яўляе конкурс відэаблогераў
Вызначаны пераможцы рэспубліканскай алімпіяды па фінансавай граматнасці сярод навучэнцаў
Вызначаны пераможцы конкурсу на лепшую работу па эканамічнай тэматыцы сярод студэнтаў, магістрантаў і аспірантаў
Усе падзеі

Будзь заўсёды ў тэме

  • Грошы
  • Уклады
  • Крэдыты i фінансаванне
  • Налогі
  • Процідзеянне махлярству
  • Асабісты бюджэт
  • Інвестыцыі
  • Безнаяўны разлік
  • Страхаванне
  • Частыя пытанні
Гісторыя
Цяжка сабе ўявіць сучаснае жыццё без грошай. Грошы - гэта мера кошту, сродак плацяжу, адна з формаў назапашвання зберажэнняў. Пры выкарыстанні грошай вытворца тавару мае магчымасць прадаць свой тавар сёння, а купіць сыравіну, напрыклад, толькі праз тыдзень. Пры гэтым ён можа прадаць свой тавар у адным месцы, а купіць патрэбны яму зусім у іншым. Такім чынам, грошы як сродак звароту пераадольваюць часавыя і прасторавыя абмежаванні пры абмене. Гэта найважнейшая вынаходніцтва чалавецтва, без якога развіццё грамадства было б немагчымым. Даволі доўга чалавек абыходзіўся без грошай. Многія тысячагоддзі адзіным спосабам атрымаць жаданае служыў просты абмен таварамі,  гэта значыць бартэр. Лішкі ўласнай вытворчасці абменьваліся на лішкі, наяўныя ў...
Даведацца больш
Віды ўкладаў
Дагаворам могуць быць прадугледжаны любыя ўмовы вяртання ўкладу, якія не пярэчаць закону. Умовамі банкаўскага ўклада можа быць прадугледжана магчымасць папаўнення ўкладу і расходу частцы сродкаў ўкладу ў перыяд яго дзеяння. Банкаўскія ўклады дзеляцца на тры асноўныя катэгорыі: да запатрабавання, тэрміновыя і ўмоўныя. Пад умоўным разумеецца ўклад, па якім сума ўкладу з налічанымі працэнтами вяртаецца ўкладчыку пры (не)надыходу пэўных абставiн (падзеі), якiя былi вызначаны ў заключаным дагаворы. Ужываецца досыць рэдка. Уклад да запатрабавання. Па ўмовах ўкладу да запатрабавання тэрмін ці іншае ўмова вяртання ўкладу не ўсталёўваюцца. Уклад знаходзіцца ў банку столькі часу, колькі палічыць патрэбным укладчык, гэта значыць да скасавання...
Даведацца больш
Краўдфандзінг
Свет не стаіць на месцы, а рухаецца наперад з фантастычнай хуткасцю. Таму часам хуткасць зпаяўлення новых крэатыўных ідэй значна перавышае тыя магчымасці, у першую чаргу фінансавыя, якія існуюць у людзей, у галовах якіх гэтыя ідэі нарадзіліся. Калі ў ініцыятараў недастаткова тых ці іншых рэсурсаў для рэалізацыі сваіх ідэй застаецца спадзявацца толькі на тое, што хто-небудзь гэтыя рэсурсы знойдзе і прадаставіць ім у карыстанне. Як правіла, такімі людзьмі выступаюць інвестары. Адной з своеасаблівых формаў фінансавай падтрымкі арыгінальных ідэй і праектаў, таксама адной з формаў інвеставання і з'яўляецца краудфандзінг. Па сваёй сутнасці краудфандзінг з'яўляецца формай сумеснага фінансавання той ці іншай ініцыятывы вялікай колькасцю параўнал...
Даведацца больш
Транспартны падатак
З 2014 года ўладальнікі аўтамабіляў у Беларусі павінны выплачваць так званы "транспартны падатак" або "падатак на аўто". Першапачаткова дадзены збор не з'яўляўся падаткам – гэта была дзяржпошліна за допуск транспартнага сродку да дарожнага руху. Пошліна аплачвалася адначасова з праходжаннем тэхагляду. Аднак з 2021 года падыходы да збірання гэтага збору перагледзелі, цяпер ён так і называецца - "транспартны падатак", а плаціць яго павінны ўсе ўладальнікі аўтамабіляў, якія стаяць на ўліку ў беларускай ДАІ. Гэта могуць быць не толькі фізічныя асобы, але і кампаніі. Колькі трэба плаціць Стаўкі транспартнага падатку прапісаны ў Падатковым кодэксе. Падрабязную інфармацыю пра іх прыводзіць МПЗ на сваім сайце. Сума плацяжу залежыць ад катэгор...
Даведацца больш
Віды махлярства
Коратка аб асноўных метадах фінансавых махляроў, а таксама пра тое, як своечасова распазнаць падман і захаваць свае грошы. У працэсе развіцця тэхналогій з'явіліся даступныя кожнаму спосабы плаціць за тавары і паслугі, не выходзячы з дому. Адпаведна, і злачынцы навучыліся красці дыстанцыйна. Ключ да іх поспеху - не толькі вынаходлівасць і тэхналагічная дасведчанасць, але і залішнія даверлівасць, нядбаласць або хцівасць ахвяры ашуканца. Фінансавыя піраміды. Як распазнаць? Сацыяльныя сеткі запоўненыя прапановамі прайсці курсы, трэнінгі, марафоны па фінансавай асвеце, стварыць крыніцы сталага даходу і разбагацець. У найлепшым выпадку можна патраціць не вельмі многа грошай на набыццё бескарысных ведаў. Аднак нярэдка за “паспяховымі інвеста...
Даведацца больш
Парады па эканоміі
Эканомны чалавек – гэта асоба, якая беражліва расходуе рэсурсы, клапатліва ставіцца да матэрыяльных і духоўных выгод. Беражлівасць дапамагае шляхам захавання малога дасягнуць большага. Некаторыя людзі блытаюць эканомнасць і скупасць. Чым эканомны чалавек адрозніваецца ад скупога? Французскі дзяржаўны дзеяч і эканаміст Леон Сэй сказаў: «Беражлівасць не хоча нічога расходаваць па-пустому, скупасць жа зусім нічога не хоча расходаваць».   Калі ж прытрымлівацца законаў эканомнага вядзення гаспадаркі, чалавек можа не толькі ашчадна і беражліва расходаваць свае наяўныя сродкі, але і аказваць іншым шчодрую дапамогу, а таксама жыць цікавым, разнастайным жыццём. Вось некалькі карысных рэкамендацый па эканомным вядзенні хатняй гаспадаркі:   ...
Даведацца больш
Рызыка і даходнасць
Рызыка – гэта падзея, якая можа адбыцца з пэўнай доляй верагоднасці і ў выніку прывесці да негатыўных вынікаў. Фінансавая рызыка звязана з верагоднасцю ўзнікнення страт ўласных актываў або неатрымання планаваных даходаў. Навука пра тое, як абараніцца ад рызык – называецца кіраваннем рызыкамі, або рызыка-мэнэджментам.   Якія фінансавыя рызыкі існуюць?   Укладваючы свае зберажэнні ў якія-небудзь інструменты для атрымання прыбытку, можна сутыкнуцца з вялікай колькасцю фінансавых рызык. Самыя распаўсюджаныя з іх: • Валютныя рызыкі • Працэнтныя рызыкі • Інфляцыйныя рызыкі • Рызыкі ліквіднасці • Рызыкі фінансавых пасярэднікаў   Раскажам пра кожную па парадку   1. Валютная рызыка – гэта рызыка страт з-за змен...
Даведацца больш
SMS- і USSD-банкінг
Дыстанцыйнае банкаўскае абслугоўванне актыўна развівалася яшчэ да таго, як усе абзавяліся смартфонамі з інтэрнэтам. Некаторыя тэхналогіі, якія ўзніклі шмат гадоў таму, захоўваюць актуальнасць і сёння. SMS-банкінг SMS-банкінг – родапачынальнік папулярных інтэрнэт- і мабільнага банкінгу. Ён з'явіўся яшчэ ў тыя часы, калі інтэрнэтам карыстаўся далёка не кожны, а смартфонаў у іх сучасным выглядзе не існавала ўвогуле. Людзі карысталіся простымі мабільнымі тэлефонамі. Паўтара дзясятка гадоў таму менавіта SMS-банкінг быў самым простым і практычным рашэннем у сферы дыстанцыйнага банкаўскага абслугоўвання. Сутнасць SMS-банкінгу заключаецца ў магчымасці кіравання грашовымі сродкамі на рахунку кліента праз SMS-паведамленні. Паведамленне павін...
Даведацца больш
Пенсійнае страхаванне
Калі чалавек дасягае пэўнага ўзросту або адпрацоўвае неабходны працоўны стаж, ён можа перастаць працаваць і кожны месяц атрымліваць ад дзяржавы некаторую суму сродкаў для жыцця – пенсію. Велічыня пенсіі залежыць ад некалькіх фактараў: накопленага стажу, велічыні заробка ў мінулым – і, як правіла, яна невялікая. Адным са спосабаў атрымання дадатку да пенсіі з'яўляецца накапляльнае пенсійнае страхаванне. Накапляльнае пенсійнае страхаванне або, як яго яшчэ называюць, страхаванне дадатковай пенсіі, – гэта выгляд добраахвотнага страхавання, у рамках якога чалавек збірае грошы, робячы рэгулярныя абавязковыя ўзносы, а пасля выхаду на пенсію атрымлівае магчымасць выдаткаваць накопленае. Страхавая кампанія са свайго боку не проста захоўвае грошы ...
Даведацца больш
Ці дасць банк крэдыт асобе, якая з'яўляецца паручыцелем па крэдытнай дамове іншай асобы?

Неабходна ўлічваць, што інфармацыя пра вашы абавязкі па крэдытнай дамове ў якасці паручыцеля накіроўваецца ў Нацыянальны банк Рэспублікі Беларусь, дзе фарміруецца Крэдытная гісторыя, якая з'яўляецца дзейсным інструментам для ацэнкі банкам плацежнай дысцыпліны кліента. Пры разглядзе вашай заявы на атрыманне крэдыту банк будзе ацэньваць вашу крэдытаздольнасць з улікам вашых абавязкаў па дамове паручыцельства.

Даведацца больш
Гульня "Дзе фінансавая логіка"

Гульня складаецца з чатырох раўндаў:

1. Знайдзі лішняе;
2. Знайдзі агульнае;
3. Здагадайся прыказку;
4. Формула ўсяго.

Згуляйце ў гульню! Праверце сваю логіку ў частцы фінансаў!

Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека

Буклет "Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека" - адрэдактаваная міжнародная версія арыгінальнага дацкага буклета "Unge og Digital Sikkerhed", які быў распрацаваны для Global Money Week у Даніі. Рускамоўная версія адаптавана і перакладзена спецыялістамі Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь.

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка"

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка" 

Герой аповесцi Грошык знаёмiць дзяцей са сваiмi прыгодамi ў Краiне фiнансаў, дае ўрокi фiнансавай адукацыi, знаёмiць з грашовай энцыклапедыяй. Кнiга цiкавая, патрэбная для сямейнага чытання, для правядзення гутарак у школах i дзiцячых садках.

Каштоўная папера — гэта дакумент, які засведчвае маёмасныя і немаёмасныя правы на валоданне актывам і (або) атрыманне даходу.


Валюта — нацыянальныя, замежныя і сусветныя грошы, як у наяўнай форме, так і ў безнаяўнай, якія з'яўляюцца законным сродкам плацяжу.

Даведацца больш
Усе артыкулы
Усе матэрыялы

Даведайся, на што ты здольны

Ці зможаце вы абараніць свае грошы ад злачынцаў у інтэрнэце?

З развіццём тэхналогій з'яўляюцца і новыя спосабы махлярства. Ці зможаце вы зберагчы свае грошы і не трапіць на вуду кіберзлачынцаў?

Прайсці тэст
Больш тэстаў
Карта партала
© Нацыянальны банк Рэспублiкi Беларусь nbrb.by, 2013-2025 Распрацоўшчык cbt.by

Для обеспечения удобства пользователей сайта используются cookies

Что такое cookie-файлы?

Cookies или cookie-файлы – небольшие фрагменты данных, которые интернет-ресурс отправляет в браузер пользователя. Веб-браузер сохраняет эти файлы, а при повторном посещении того же интернет-ресурса отправляет их сайту обратно.

Cookies хранятся на устройстве пользователя и содержат данные о посещенных ресурсах. Их используют для авторизации, хранения индивидуальных настроек для каждого пользователя, сбора статистики и отслеживания активности.

Какие cookie-файлы собираются на Портале?

Вы можете настроить использование каждой категории файлов cookie, за исключением категории «технические (строго необходимые) cookie», без которых невозможно функционирование сайта.

Технические (строго необходимые) cookie-файлы обеспечивают просмотр содержимого Портала и получение доступа к функционалу. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректной работы ПО Портала и не передается третьим лицам.

Функциональные cookie-файлы позволяют обеспечить индивидуальный опыт использования Портала и устанавливаются в ответ на действия пользователя. Например, выбор версии для слабовидящих и выбор языка. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректного отображения информации пользователям Портала и не передается третьим лицам.

Аналитические cookie-файлы помогают улучшить производительность Портала и сделать его более удобным для использования. Национальный банк использует аналитические инструменты Google Analytics и Яндекс.Метрика, которые применяются в целях предоставления статистических показателей использования Портала без идентификации пользователей.

Пользователи могут «Принять все» или «Отклонить все» обрабатываемые на Портале cookie-файлы.

Полное или частичное отключение cookies может привести к ограничению доступа к функционалу Портала.
Сколько хранятся cookies?

В зависимости от сроков хранения в браузере устройства пользователя Национальный банк использует сеансовые и постоянные cookies.

Сеансовые cookies хранятся только во время пользования Порталом, а постоянные – в течение времени, указанного в параметрах файлов cookies, или до момента их удаления пользователем.

Вы можете ознакомиться с Политикой в отношении обработки cookie-файлов на Едином портале финансовой грамотности.