Адзiны партал  фiнансавай граматнасцi для моладзі
рус
  • Падзеі
    • Алімпіяда
    • Конкурс відэаблогераў
    • Конкурс студэнтаў
    • Іншыя мерапрыемствы
    • Навіны
  • Медыя
    • Відэа
    • Фота
  • База ведаў
    • Тэарэтычны падраздзел
      • Грошы
      • Уклады
      • Крэдыты i фінансаванне
      • Налогі
      • Процідзеянне махлярству
      • Асабісты бюджэт
      • Інвестыцыі
      • Безнаяўны разлік
      • Страхаванне
      • Частыя пытанні
    • Кнігі
    • Брашуры
    • Прэзентацыі
    • Заданні алімпіяды
    • Слоўнік
  • Гульні
  • Тэсты

Памер:

А

А

А

Тып:

T

T

Колер:

К

К

К

будзь у цэнтры падзей

Тыдзень фінансавай граматнасці 2025
"Навядзі парадак у асабістых фінансах" – Нацыянальны банк аб'яўляе конкурс відэаблогераў
Вызначаны пераможцы рэспубліканскай алімпіяды па фінансавай граматнасці сярод навучэнцаў
Вызначаны пераможцы конкурсу на лепшую работу па эканамічнай тэматыцы сярод студэнтаў, магістрантаў і аспірантаў
Усе падзеі

Будзь заўсёды ў тэме

  • Грошы
  • Уклады
  • Крэдыты i фінансаванне
  • Налогі
  • Процідзеянне махлярству
  • Асабісты бюджэт
  • Інвестыцыі
  • Безнаяўны разлік
  • Страхаванне
  • Частыя пытанні
Банкаўская ячэйка
Гістарычна з прыёмам каштоўнасцяў на захоўванне і было звязана зараджэнне ўсей банкаўскай справы. Іншыя банкаўскія паслугі (банкаўскія рахункі, уклады, крэдыты) з'явіліся значна пазней і выцякалі як раз з аперацый па захоўванню. Што гэта такое? Банкаўская ячэйка – металічны сейф, размешчаны ў банку, у спецыяльным памяшканні з браніраванымі дзвярыма (банкаўскім сховішчы), дзе працуе ўзмоцненая ахова, сістэма сігналізацыі і відэаназірання. Металічныя сейфы маюць розныя памеры, абсталяваныя адмысловымі замкамі і маюць два ключа. Адзін з ключоў аддаецца трымальніку ячэйкі, а другі застаецца ў банке. Адкрыць ячэйку можна толькі выкарыстоўваючы два ключа адначасова. Банкаўскія (дэпазітарныя) ячэйкі прызначаныя для захоўвання наяўных г...
Даведацца больш
Анлайн-дэпазіт
Значная частка нашага жыцця перамясцілася ў інтэрнэт. І, у рэшце рэшт, гэта спрасціла многія рэчы: выклікаць таксі, правесці канферэнцыю з калегамі, купіць квіткі і зрабіць многія іншыя рэчы. Усё гэта цяпер не патрабуе нават прывязкі да кампутара, дастаткова смартфона ў кішэні. Вядома, нашы банкі таксама не адстаюць, выкарыстоўваюць найноўшыя тэхналогіі ў сваёй працы і актыўна прысутнічаюць on-line. Сёння беларускія банкі прапануюць сваім кліентам выконваць усё больш аперацый дыстанцыйна, без наведвання офіса. Адкрыць уклад таксама можна не выходзячы з дому праз спецыяльны дадатак – інтэрнэт-банкінг або мабільны банкінг. Усё што трэба – быць уладальнікам дэбетавай карты банка, аўтарызавацца ў сістэме, знайсці патрэбны раздзел (уклады ...
Даведацца больш
Краўдфандзінг
Свет не стаіць на месцы, а рухаецца наперад з фантастычнай хуткасцю. Таму часам хуткасць зпаяўлення новых крэатыўных ідэй значна перавышае тыя магчымасці, у першую чаргу фінансавыя, якія існуюць у людзей, у галовах якіх гэтыя ідэі нарадзіліся. Калі ў ініцыятараў недастаткова тых ці іншых рэсурсаў для рэалізацыі сваіх ідэй застаецца спадзявацца толькі на тое, што хто-небудзь гэтыя рэсурсы знойдзе і прадаставіць ім у карыстанне. Як правіла, такімі людзьмі выступаюць інвестары. Адной з своеасаблівых формаў фінансавай падтрымкі арыгінальных ідэй і праектаў, таксама адной з формаў інвеставання і з'яўляецца краудфандзінг. Па сваёй сутнасці краудфандзінг з'яўляецца формай сумеснага фінансавання той ці іншай ініцыятывы вялікай колькасцю параўнал...
Даведацца больш
Віды падаткаў
Падаткі ў Беларусі бяруцца з фізічных і юрыдычных асоб і пералічваюцца ў рэспубліканскі ці мясцовыя бюджэты. Сярод асноўных відаў падаткаў можна вызначыць наступныя: Падатак на дабаўленую вартасць (ПДВ). Плацельшчыкамі гэтага падатку з'яўляюцца юрыдычныя асобы – менавіта яны робяць пералічэнне ў бюджэт, аднак ПДВ уключаецца ў кошт тавараў і паслуг, таму на практыцы ПДВ тычыцца і фізічных асоб. Стаўка ПДВ у Беларусі складае 20%, аднак існуе шэраг тавараў і паслуг, для якіх прадугледжаны iльготы: падатковая стаўка можа быць паніжана альбо адсутнічаць наогул. Падатак на дабаўленую вартасць – найважнейшая крыніца падатковых даходаў дзяржавы, за кошт яго, як правіла, фарміруецца прыкладна трэць ўсіх падатковых паступленняў. ПДВ паступае як у ...
Даведацца больш
Чатыры новых небяспечных сцэнарыяў
З развіццём інтэрнэт-тэхналогій махлярства ў сеціве стала больш складаным і вытанчаным. Злачынцы ўвесь час распрацоўваюць новыя метады падману, каб абыйсці сістэмы бяспекі і атрымаць доступ да чужых асабістых даных, фінансавых рэсурсаў або канфідэнцыйнай інфармацыі. У гэтым артыкуле мы распавядзем пра некалькі сучасных спосабаў махлярства ў сеціве, каб перасцерагчы вас ад магчымых праблем. Як кажуць у народзе: пільнасць ніколі не бывае марнай. Фэйкавыя дадаткі банкаў У Беларусі з’явілася новая схема анлайн-махлярства, звязаная з фэйкавымі банкаўскімі дадаткамі. Кіберзлачынцы звяртаюцца да замаскіраваных праграм выдаленага доступу пад выглядам легітымных банкаўскіх дадаткаў і распаўсюджваюць іх праз месэнджэры, выдаючы сябе за супрацоў...
Даведацца больш
Неразумныя траты
Верагодна, многім з вас даводзілася прымаць фінансавыя рашэнні, пра якія вы потым шкадавалі. Як навучыцца правільна прымаць рашэнні, якія датычацца нашых фінансаў? Што такое неразумныя траты? Як вы думаеце? Можна сказаць, што неразумныя траты – гэта памылкі ў планаванні і размеркаванні грашовых сродкаў. У канчатковым выніку неразумныя траты прыводзяць да недахопу грошай, да даўгоў, да празмернай крэдытнай нагрузкі... Асноўнай прычынай неразумных тратаў, як правіла, з'яўляецца тое, што фінансавы лад жыцця чалавека не адпавядае яго сапраўдным жаданням. За кожнай пустой тратай хаваецца пэўная эмацыйная патрэба. Скажам, магчыма, што юнак, які купляе дарагую рэч, хоча такім чынам "выцерці нос" сябрам, а маладая дзяўчына, якая бярэ ў крэдыт...
Даведацца больш
Каштоўныя паперы
Купля каштоўных папер – гэта яшчэ адзін спосаб захаваць і павялічыць свае зберажэнні, гэтак жа як, напрыклад, банкаўскі ўклад. Пад агульнай назвай каштоўныя паперы маюць на ўвазе звычайна акцыі і аблігацыі, хоць ёсць і больш складаныя прылады для прафесіяналаў. Вядома, інвеставанне ў каштоўныя паперы – гэта цэлая навука. І патрабуе навучання. Акцыя – гэта каштоўная папера, якая дае права яе ўладальніку ўдзельнічаць у кіраванні кампаніяй, а таксама магчымасць атрымліваць частку прыбытку кампаніі. Акцыя – папера, якая сведчыць долю інвестара ў капітале кампаніі. Купляючы акцыю таго ці іншага прадпрыемства, вы становіцеся адным з яго акцыянераў. Частку прыбытку, якую атрымлівае ўладальнік акцый, называюць дывідэндамі. Пры інвесціраван...
Даведацца больш
SMS- і USSD-банкінг
Дыстанцыйнае банкаўскае абслугоўванне актыўна развівалася яшчэ да таго, як усе абзавяліся смартфонамі з інтэрнэтам. Некаторыя тэхналогіі, якія ўзніклі шмат гадоў таму, захоўваюць актуальнасць і сёння. SMS-банкінг SMS-банкінг – родапачынальнік папулярных інтэрнэт- і мабільнага банкінгу. Ён з'явіўся яшчэ ў тыя часы, калі інтэрнэтам карыстаўся далёка не кожны, а смартфонаў у іх сучасным выглядзе не існавала ўвогуле. Людзі карысталіся простымі мабільнымі тэлефонамі. Паўтара дзясятка гадоў таму менавіта SMS-банкінг быў самым простым і практычным рашэннем у сферы дыстанцыйнага банкаўскага абслугоўвання. Сутнасць SMS-банкінгу заключаецца ў магчымасці кіравання грашовымі сродкамі на рахунку кліента праз SMS-паведамленні. Паведамленне павін...
Даведацца больш
Пенсійнае страхаванне
Калі чалавек дасягае пэўнага ўзросту або адпрацоўвае неабходны працоўны стаж, ён можа перастаць працаваць і кожны месяц атрымліваць ад дзяржавы некаторую суму сродкаў для жыцця – пенсію. Велічыня пенсіі залежыць ад некалькіх фактараў: накопленага стажу, велічыні заробка ў мінулым – і, як правіла, яна невялікая. Адным са спосабаў атрымання дадатку да пенсіі з'яўляецца накапляльнае пенсійнае страхаванне. Накапляльнае пенсійнае страхаванне або, як яго яшчэ называюць, страхаванне дадатковай пенсіі, – гэта выгляд добраахвотнага страхавання, у рамках якога чалавек збірае грошы, робячы рэгулярныя абавязковыя ўзносы, а пасля выхаду на пенсію атрымлівае магчымасць выдаткаваць накопленае. Страхавая кампанія са свайго боку не проста захоўвае грошы ...
Даведацца больш
Наш сын часта бярэ крэдыты, не гасіць іх у час, узнікаюць штрафы і пратэрміноўкі. Нашай пенсіі не хапае, каб разлічыцца па яго крэдытах. Куды звярнуцца, каб яму перасталі выдаваць крэдыты?

Забараніць банкам выдаваць крэдыты канкрэтным асобам нельга. Банкі прымаюць рашэнне аб выдачы крэдыту самастойна, вывучыўшы фінансавае становішча пазычальніка, праверыўшы яго крэдытную гісторыю, паручыцеляў, ацаніўшы рызыкі і іншае. Абмежаваць чалавека ў праве заключаць дагаворы можа толькі суд, абмежаваўшы яго дзеяздольнасць або прызнаўшы недзеяздольным, але для гэтага неабходныя важкія падставы. Сваякі не абавязаны плаціць па даўгах адзін аднаго. Гэты абавязак ўзнікае толькі ў выпадку, калі вы падпісалі дагавор паручыцельства. Таксама важна ведаць, што па рашэнні суда на маёмасць пазычальніка (у першую чаргу на закладзеную) можа быць спагнанне. Пры недастатковасці гэтай маёмасцi банк мае права патрабаваць выдзелу долі пазычальніка з агульнай маёмасці.

Даведацца больш
Гульня "Дзе фінансавая логіка"

Гульня складаецца з чатырох раўндаў:

1. Знайдзі лішняе;
2. Знайдзі агульнае;
3. Здагадайся прыказку;
4. Формула ўсяго.

Згуляйце ў гульню! Праверце сваю логіку ў частцы фінансаў!

Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека

Буклет "Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека" - адрэдактаваная міжнародная версія арыгінальнага дацкага буклета "Unge og Digital Sikkerhed", які быў распрацаваны для Global Money Week у Даніі. Рускамоўная версія адаптавана і перакладзена спецыялістамі Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь.

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка"

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка" 

Герой аповесцi Грошык знаёмiць дзяцей са сваiмi прыгодамi ў Краiне фiнансаў, дае ўрокi фiнансавай адукацыi, знаёмiць з грашовай энцыклапедыяй. Кнiга цiкавая, патрэбная для сямейнага чытання, для правядзення гутарак у школах i дзiцячых садках.

Страхавальнік — чалавек ці арганізацыя, якія заключаюць дагавор страхавання з мэтай кампенсацыі наступстваў страхавога выпадку.


Электронныя грошы — адзінкі вартасці, атрыманыя ў абмен на грошы, якія захоўваюцца ў электронным выглядзе і прымаюцца ў якасці сродку плацяжу.

Даведацца больш
Усе артыкулы
Усе матэрыялы

Даведайся, на што ты здольны

Што вы ведаеце пра Нацыянальны банк?

У нашай краіне цэнтральным банкам і дзяржаўным органам Рэспублікі Беларусь з'яўляецца Нацыянальны банк. Ці ведаеце вы, чым ён займаецца?

Прайсці тэст
Больш тэстаў
Карта партала
© Нацыянальны банк Рэспублiкi Беларусь nbrb.by, 2013-2025 Распрацоўшчык cbt.by

Для обеспечения удобства пользователей сайта используются cookies

Что такое cookie-файлы?

Cookies или cookie-файлы – небольшие фрагменты данных, которые интернет-ресурс отправляет в браузер пользователя. Веб-браузер сохраняет эти файлы, а при повторном посещении того же интернет-ресурса отправляет их сайту обратно.

Cookies хранятся на устройстве пользователя и содержат данные о посещенных ресурсах. Их используют для авторизации, хранения индивидуальных настроек для каждого пользователя, сбора статистики и отслеживания активности.

Какие cookie-файлы собираются на Портале?

Вы можете настроить использование каждой категории файлов cookie, за исключением категории «технические (строго необходимые) cookie», без которых невозможно функционирование сайта.

Технические (строго необходимые) cookie-файлы обеспечивают просмотр содержимого Портала и получение доступа к функционалу. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректной работы ПО Портала и не передается третьим лицам.

Функциональные cookie-файлы позволяют обеспечить индивидуальный опыт использования Портала и устанавливаются в ответ на действия пользователя. Например, выбор версии для слабовидящих и выбор языка. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректного отображения информации пользователям Портала и не передается третьим лицам.

Аналитические cookie-файлы помогают улучшить производительность Портала и сделать его более удобным для использования. Национальный банк использует аналитические инструменты Google Analytics и Яндекс.Метрика, которые применяются в целях предоставления статистических показателей использования Портала без идентификации пользователей.

Пользователи могут «Принять все» или «Отклонить все» обрабатываемые на Портале cookie-файлы.

Полное или частичное отключение cookies может привести к ограничению доступа к функционалу Портала.
Сколько хранятся cookies?

В зависимости от сроков хранения в браузере устройства пользователя Национальный банк использует сеансовые и постоянные cookies.

Сеансовые cookies хранятся только во время пользования Порталом, а постоянные – в течение времени, указанного в параметрах файлов cookies, или до момента их удаления пользователем.

Вы можете ознакомиться с Политикой в отношении обработки cookie-файлов на Едином портале финансовой грамотности.