Адзiны партал  фiнансавай граматнасцi для моладзі
рус
  • Падзеі
    • Алімпіяда
    • Конкурс відэаблогераў
    • Конкурс студэнтаў
    • Іншыя мерапрыемствы
    • Навіны
  • Медыя
    • Відэа
    • Фота
  • База ведаў
    • Тэарэтычны падраздзел
      • Грошы
      • Уклады
      • Крэдыты i фінансаванне
      • Налогі
      • Процідзеянне махлярству
      • Асабісты бюджэт
      • Інвестыцыі
      • Безнаяўны разлік
      • Страхаванне
      • Частыя пытанні
    • Кнігі
    • Брашуры
    • Прэзентацыі
    • Заданні алімпіяды
    • Слоўнік
  • Гульні
  • Тэсты

Памер:

А

А

А

Тып:

T

T

Колер:

К

К

К

будзь у цэнтры падзей

Тыдзень фінансавай граматнасці 2025
"Навядзі парадак у асабістых фінансах" – Нацыянальны банк аб'яўляе конкурс відэаблогераў
Вызначаны пераможцы рэспубліканскай алімпіяды па фінансавай граматнасці сярод навучэнцаў
Вызначаны пераможцы конкурсу на лепшую работу па эканамічнай тэматыцы сярод студэнтаў, магістрантаў і аспірантаў
Усе падзеі

Будзь заўсёды ў тэме

  • Грошы
  • Уклады
  • Крэдыты i фінансаванне
  • Налогі
  • Процідзеянне махлярству
  • Асабісты бюджэт
  • Інвестыцыі
  • Безнаяўны разлік
  • Страхаванне
  • Частыя пытанні
Што такое інфляцыя
Інфляцыя – гэта павышэнне агульнага ўзроўню цэн на тавары і паслугі. Калі адной сумы грошай з часам хапае на ўсё меншую колькасць пакупак. Афіцыйную інфляцыю ў нашай краіне лічыць дзяржаўная служба па зборы статыстычнай інфармацыі – Белстат. Параўноўваючы бягучыя цэны з мінулымі, Белстат разлічвае тэмпы іх прыросту і так вызначае працэнт інфляцыі. Гэты паказчык разлічваецца асобна для розных катэгорый тавараў і паслуг і розных рэгіёнаў. Статыстыку аб цэнах збіраюць у 31 горадзе нашай краіны. Гэта Мінск, абласныя цэнтры, а таксама малыя і сярэднія гарады па ўсёй Беларусі. У кожным з іх вызначаецца некалькі розных гандлёвых аб'ектаў, за цэнамі якіх будуць назіраць. Пасля збору і падліку статыстыкі для кожнага горада і кожнай катэгорыі т...
Даведацца больш
Працэнты па ўкладах
Важнай умовай банкаўскага ўкладу з'яўляецца велічыня працэнтнай стаўкі. Працэнтная стаўка па банкаўскаму ўкладу адлюстроўваецца ў працэнтах гадавога даходу, незалежна ад сумы ўкладу. Налічэнне працэнтаў можа ажыццяўляцца па формулах простага або складанага працэнта (капіталізацыя). Просты працэнт – працэнт, якi налічваецца на суму ўкладу зыходзячы з тэрміну ўкладу з пэўнай перыядычнасцю, якая была вызначана у дагаворы банкаўскага ўкладу, без уліку раней налічаных на ўклад працэнтаў. Сума грашовых сродкаў, якая належыць да выплаты ўкладчыку пры налічэнні простых працэнтаў па ўкладу разлічваецца па формуле: ∑% = Грошы +  Грошы x Працэнт x Днi              100 x 365(6) дзе грошы - сума грашовых сродкаў на рахунку ўкладу, прац...
Даведацца больш
Лізінг
Калі пра крэдыты насельніцтву краіны вядома ўжо практычна ўсё: як браць, колькі плаціць і дзе шукаць падводныя камяні, то паняцце лізінгу выглядае не такім знаёмым. Большасць спажыўцоў сутыкалася з праблемай набыцця дарагога тавару пры недастатковасці асабістых сродкаў. Для яе вырашэння можна скарыстацца наступнымі варыянтамі набыцця тавару: 1. у крэдыт; 2. у лізінг; 3. у арэнду. Разгледзім перавагі і недахопы пазначаных варыянтаў. Такім чынам, спажывец набывае дарагі тавар у крэдыт. У дадзеным выпадку грамадзянін займае грошы ў банка і выплачвае яму на працягу пэўнага крэдытным дагаворам тэрміну суму асноўнага доўгу і працэнты за карыстанне гэтымі грашыма. Пры гэтым істотным момантам пры заключэнні крэдытнага дагавора з ...
Даведацца больш
Транспартны падатак
З 2014 года ўладальнікі аўтамабіляў у Беларусі павінны выплачваць так званы "транспартны падатак" або "падатак на аўто". Першапачаткова дадзены збор не з'яўляўся падаткам – гэта была дзяржпошліна за допуск транспартнага сродку да дарожнага руху. Пошліна аплачвалася адначасова з праходжаннем тэхагляду. Аднак з 2021 года падыходы да збірання гэтага збору перагледзелі, цяпер ён так і называецца - "транспартны падатак", а плаціць яго павінны ўсе ўладальнікі аўтамабіляў, якія стаяць на ўліку ў беларускай ДАІ. Гэта могуць быць не толькі фізічныя асобы, але і кампаніі. Колькі трэба плаціць Стаўкі транспартнага падатку прапісаны ў Падатковым кодэксе. Падрабязную інфармацыю пра іх прыводзіць МПЗ на сваім сайце. Сума плацяжу залежыць ад катэгор...
Даведацца больш
Віды махлярства
Коратка аб асноўных метадах фінансавых махляроў, а таксама пра тое, як своечасова распазнаць падман і захаваць свае грошы. У працэсе развіцця тэхналогій з'явіліся даступныя кожнаму спосабы плаціць за тавары і паслугі, не выходзячы з дому. Адпаведна, і злачынцы навучыліся красці дыстанцыйна. Ключ да іх поспеху - не толькі вынаходлівасць і тэхналагічная дасведчанасць, але і залішнія даверлівасць, нядбаласць або хцівасць ахвяры ашуканца. Фінансавыя піраміды. Як распазнаць? Сацыяльныя сеткі запоўненыя прапановамі прайсці курсы, трэнінгі, марафоны па фінансавай асвеце, стварыць крыніцы сталага даходу і разбагацець. У найлепшым выпадку можна патраціць не вельмі многа грошай на набыццё бескарысных ведаў. Аднак нярэдка за “паспяховымі інвеста...
Даведацца больш
Адносіны да грошай
Давайце пагаворым аб фінансавым дабрабыце і рэалізацыі сваёй уласнай фінансавай свабоды. Давайце паспрабуем разабрацца, што такое фінансавая свабода і што варта рабіць, каб умець правільна распараджацца сваімі фінансамі. Фінансавая свабода - гэта дастатковая колькасць грошай, якая дазволіць чалавеку рэалізоўваць свае імкнення і жаданні, адчуваць сябе ўпэўнена і лёгка ў жыцці. Што трэба зрабіць на шляху да фінансавай свабоды? Прыняць на сябе адказнасць за сваё жыццё. Ва ўсім, што адбываецца з намі ў жыцці, трэба шукаць прычыны толькі ў сабе. Кіруйце сваім жыццём самі, гэта ВАША жыццё, а не чужое! У КОЖНАГА чалавека ёсць усе шанцы стаць заможным. Вырашыце, якія крокі неабходна зрабіць для паляпшэння сваёй фінансавай сітуацыі. Стаўце ...
Даведацца больш
Аблігацыi
Аблігацыя – гэта каштоўная папера, якая дае трымальніку права ў вызначаны тэрмін атрымаць ад эмітэнта аблігацыі яе намінальны кошт, а таксама ў некаторых выпадках дадатковы працэнтны даход. Гучыць злёгку мудрагеліста, але сутнасць простая. Кожная аблігацыя мае намінальную цану – яна можа быць любой, хоць 100 рублёў, хоць 500 долараў. Звычайна інвестар купляе аблігацыю па цане, роўнай наміналу ці крыху менш за намінал. А калі падыходзіць тэрмін пагашэння аблігацыі – яе эмітэнт (гэта значыць той, хто выпусціў аблігацыю) вяртае пакупніку намінальны кошт у поўным аб'ёме і некаторы дадатковы даход.   Як зарабляць на аблігацыях   Даход па аблігацыях можа фармiравацца двума спосабамі ў залежнасці ад таго, якую паперу вы купляеце – ...
Даведацца больш
3D-Secure
Сёння многія сэрвісы пераходзяць у анлайн, а разам з імі – і плацяжы. Шопінг у інтэрнэце, анлайн-браніраванне білетаў, плацяжы ў мабільных прыкладаннях – неад'емная частка жыцця сучаснага чалавека. Калі мы плацім картай у звычайным магазіне або здымаем наяўныя грошы, то, як правіла, пацвярджаем аперацыю ПІН-кодам. Гэты сакрэтны код і ёсць гарант бяспекі для нашых грошай. А што рабіць з інтэрнэтам? Бо для аплаты патрабуюцца рэквізіты, надрукаваныя на самой карце – яе нумар, тэрмін дзеяння і код CVV / CVC. Даведацца гэтыя рэквізіты можа любы чалавек, які атрымае магчымасць разгледзець вашу карту. Не спяшайцеся хвалявацца – вашу бяспеку пры плацяжах у інтэрнэце забяспечвае пратакол 3D Secure або працэдура дадатковай аўтэнтыфікацыі плацел...
Даведацца больш
Пенсійнае страхаванне
Калі чалавек дасягае пэўнага ўзросту або адпрацоўвае неабходны працоўны стаж, ён можа перастаць працаваць і кожны месяц атрымліваць ад дзяржавы некаторую суму сродкаў для жыцця – пенсію. Велічыня пенсіі залежыць ад некалькіх фактараў: накопленага стажу, велічыні заробка ў мінулым – і, як правіла, яна невялікая. Адным са спосабаў атрымання дадатку да пенсіі з'яўляецца накапляльнае пенсійнае страхаванне. Накапляльнае пенсійнае страхаванне або, як яго яшчэ называюць, страхаванне дадатковай пенсіі, – гэта выгляд добраахвотнага страхавання, у рамках якога чалавек збірае грошы, робячы рэгулярныя абавязковыя ўзносы, а пасля выхаду на пенсію атрымлівае магчымасць выдаткаваць накопленае. Страхавая кампанія са свайго боку не проста захоўвае грошы ...
Даведацца больш
Чаму працэнты па крэдытах вышэй, чым па ўкладах?

Банк працуе наступным чынам: прымае грашовыя сродкі ў фізічных і юрыдычных асоб ва ўклады і дае гэтыя грошы ў выглядзе крэдытаў. Як і ў любым вытворчым працэсе, ёсць розніца паміж коштам «сыравіны» і коштам «канчатковай прадукцыі». Гэтая розніца ўяўляе сабой аперацыйныя выдаткі банка (каб збіраць і захоўваць ўклады, абслугоўваць кліентаў, выдаваць крэдыты, размяшчаць рэкламу і інш.), а таксама выдаткі на рызыку (банк нясе выдаткі па  крэдытах, якія не вярнуліся і павінен падтрымліваць неабходны ўзровень рэзерваў). На стаўкі таксама ўплываюць суадносіны попыту і прапановы грашовых рэсурсаў у эканоміцы, канкурэнцыя.

Даведацца больш
Гульня "Дзе фінансавая логіка"

Гульня складаецца з чатырох раўндаў:

1. Знайдзі лішняе;
2. Знайдзі агульнае;
3. Здагадайся прыказку;
4. Формула ўсяго.

Згуляйце ў гульню! Праверце сваю логіку ў частцы фінансаў!

Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека

Буклет "Будзь асцярожны анлайн! Моладзь і лічбавая бяспека" - адрэдактаваная міжнародная версія арыгінальнага дацкага буклета "Unge og Digital Sikkerhed", які быў распрацаваны для Global Money Week у Даніі. Рускамоўная версія адаптавана і перакладзена спецыялістамі Нацыянальнага банка Рэспублікі Беларусь.

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка"

Грошык i таямнiчы кошык. Азбука фiнансавай граматнасцi ад "Беларусбанка" 

Герой аповесцi Грошык знаёмiць дзяцей са сваiмi прыгодамi ў Краiне фiнансаў, дае ўрокi фiнансавай адукацыi, знаёмiць з грашовай энцыклапедыяй. Кнiга цiкавая, патрэбная для сямейнага чытання, для правядзення гутарак у школах i дзiцячых садках.

Безнаяўныя разлікі — разлікі безнаяўнымі грашыма шляхам пералічэння пэўнай сумы грашовых сродкаў па рахунках у крэдытных установах.


Эмісія грошай — гэта рэгуляваны Цэнтральным банкам выпуск грошай у зварот ва ўсіх іх формах, які прыводзіць да павелічэння грошай у абароце.

Даведацца больш
Усе артыкулы
Усе матэрыялы

Даведайся, на што ты здольны

Ці ведаеце вы як абараніць сваю маёмасць і зберажэнні?

Ваш аўтамабіль застрахаваны? А Ваша кватэра? Страхаванне можа быць і добраахвотным, і абавязковым. Што такое страхавы выпадак? А хто ажыццяўляе нагляд за страхавой дзейнасцю? Даведаемся адказы на гэтыя пытанні.

Прайсці тэст
Больш тэстаў
Карта партала
© Нацыянальны банк Рэспублiкi Беларусь nbrb.by, 2013-2025 Распрацоўшчык cbt.by

Для обеспечения удобства пользователей сайта используются cookies

Что такое cookie-файлы?

Cookies или cookie-файлы – небольшие фрагменты данных, которые интернет-ресурс отправляет в браузер пользователя. Веб-браузер сохраняет эти файлы, а при повторном посещении того же интернет-ресурса отправляет их сайту обратно.

Cookies хранятся на устройстве пользователя и содержат данные о посещенных ресурсах. Их используют для авторизации, хранения индивидуальных настроек для каждого пользователя, сбора статистики и отслеживания активности.

Какие cookie-файлы собираются на Портале?

Вы можете настроить использование каждой категории файлов cookie, за исключением категории «технические (строго необходимые) cookie», без которых невозможно функционирование сайта.

Технические (строго необходимые) cookie-файлы обеспечивают просмотр содержимого Портала и получение доступа к функционалу. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректной работы ПО Портала и не передается третьим лицам.

Функциональные cookie-файлы позволяют обеспечить индивидуальный опыт использования Портала и устанавливаются в ответ на действия пользователя. Например, выбор версии для слабовидящих и выбор языка. Данный вид cookies не хранится на серверах Портала, не используется иначе как для корректного отображения информации пользователям Портала и не передается третьим лицам.

Аналитические cookie-файлы помогают улучшить производительность Портала и сделать его более удобным для использования. Национальный банк использует аналитические инструменты Google Analytics и Яндекс.Метрика, которые применяются в целях предоставления статистических показателей использования Портала без идентификации пользователей.

Пользователи могут «Принять все» или «Отклонить все» обрабатываемые на Портале cookie-файлы.

Полное или частичное отключение cookies может привести к ограничению доступа к функционалу Портала.
Сколько хранятся cookies?

В зависимости от сроков хранения в браузере устройства пользователя Национальный банк использует сеансовые и постоянные cookies.

Сеансовые cookies хранятся только во время пользования Порталом, а постоянные – в течение времени, указанного в параметрах файлов cookies, или до момента их удаления пользователем.

Вы можете ознакомиться с Политикой в отношении обработки cookie-файлов на Едином портале финансовой грамотности.