Прапануем расказаць пра тое, што трэба рабіць, каб нашы грошы ў лічбавым свеце былі ў бяспецы.
Прызы
Галоўны прыз у кожнай узроставай катэгорыі – грашовая прэмія.
1000 беларускіх рублёў*
* у кожнай узроставай катэгорыі
700 беларускіх рублёў*
* у кожнай узроставай катэгорыі
500 беларускіх рублёў*
* у кожнай узроставай катэгорыі
Журы конкурсу мае права назначаць дадатковыя прызы ў асобных намінацыях
Удзельнікі
У конкурсе могуць прыняць удзел (як індывідуальна, так і ў складзе калектываў) грамадзяне Рэспублікі Беларусь, замежныя грамадзяне і асобы без грамадзянства, якія пастаянна пражываюць у Рэспубліцы Беларусь, ва ўзросце ад 7 да 31 года. Кожны ўдзельнік конкурсу можа даслаць толькі адну работу. Конкурс праводзіцца ў трох узроставых катэгорыях.
Катэгорыі |
---|
ад 7 гадоў да 12 гадоў |
ад 13 гадоў да 17 гадоў |
ад 18 гадоў да 31 года |
Патрабаванні да заяўкі і відэароліка
Этапы
Этап 1
Не пазней за 16 сакавіка 2020 г. накіруй на электронны адрас konkurs@nbrb.by заяўку на ўдзел у конкурсе, спасылку на старонку www.youtube.com, файлаабменнікаў, сацыяльных сетак, дзе размешчана конкурсная работа (відэаролік) альбо сам відэаролік.
Этап 2
Не пазней 27 сакавіка 2020 г. будуць абвешчаны вынікі конкурсу.
Пра што павінен быць відэаролік
Лічбавая рэальнасць, у якой мы ўсе зараз жывем, ужо даўно распаўсюдзіла сваё дзеянне на грашовыя адносіны. Сёння мы маем разнастайныя банкаўскія і плацежныя сэрвісы, якімі можна скарыстацца ў інтэрнэт-магазінах, у рамках анлайн-паслуг і г.д. Але ў той разнастайнасці прапаноў і функцый, якія мы сёння маем, простаму чалавеку цяжка разабрацца. Каб навучыцца карыстацца безнаяўнымі грашыма, таксама патрэбны час і веды. І гэтым недахопам ведаў карыстаюцца злачынцы, якія хочуць пажывіцца чужымі грашыма і спрабуюць да іх дабрацца з дапамогай лічбавых тэхналогій. Што рабіць, каб нашы грошы ў лічбавым свеце былі ў бяспецы, а жулікі засталіся ні з чым?
Прапануем паразважаць у відэароліку на адну або некалькі тэм аб лічбавай бяспекі асабістых фінансаў.
C дапамогай банкаўскай плацежнай карткі чалавек можа кіраваць сваімі грашыма, разлічвацца за тавары і паслугі. Банкаўская плацежная картка забяспечвае доступ да банкаўскага рахунку. І менавіта яна можа "адчыніць дзверы" злачынцам да нашых грошай.
Таму, па-першае, вельмі важна ведаць, якія ахоўныя элементы ёсць у самой карты – пін-код, CVC2 (CVV2, CID) код, які неабходны пры пакупках праз інтэрнэт і, як правіла, знаходзіцца на адваротным баку плацежнай карты справа ад белай лініі, прызначанай для подпісу, чып, галаграма.
Вельмі важна ведаць, што нельга нікому паведамляць рэквізіты сваёй банкаўскай плацежнай карты. Ведаеш, што такое «вішынг»? Гэта калі зламыснікі, выкарыстоўваючы тэлефонную сувязь і прадстаўляючыся супрацоўнікам банка, пакупніка і г.д., рознымі спосабамі выманьваюць у гаспадара плацежнай карты канфідэнцыйную інфармацыю. Захоўваць карту варта ў надзейным месцы, каб пазбегнуць таго, каб хтосьці падгледзеў рэквізіты карты. Карысна падключыць паслугу смс- паведамлення, якая дазволіць хутка атрымліваць апавяшчэнні аб дасканалых па карце аперацыях. Калі страцілі карту або пакінулі яе ў банкамаце, неабходна неадкладна яе заблакаваць. Таксама разумна засцерагчы свае грошы шляхам выкарыстання розных карт для розных мэт (для паўсядзённых разлікаў, для аплаты ў інтэрнэце, для замежных паездак). Пры выбары банкамата трэба пазбягаць цемных і бязлюдных месцаў, каб не патрапіць у пастку злачынцаў пад назвай "скімінг" – гэта ўстаноўка спецыяльнага злачынскага абсталявання на банкамат з мэтай счытвання і запісы дадзеных банкаўскай карты для далейшага вырабу яе копіі.
Дарэчы, ты ведаеш, што ў нашай краіне дзейнічае прынцып «нулявой адказнасці» для ўладальнікаў банкаўскіх плацежных карт? Гэта значыць, што калі ў цябе з плацежнай карты ўкралі грошы, то можна на працягу 30 дзён звярнуцца ў банк, і ўкрадзеную суму банк павінен вярнуць за 45 дзён (у выпадку, калі гэта адбылося ў Беларусі), а калі грошы прапалі ў замежнай паездцы, то тэрмін вяртання даўжэе да 90 дзён. Аднак "нулявая адказнасць" дзейнічае толькі пры ўмове, што былі выкананы ўсе правілы бяспечнага выкарыстання плацежнай карткі.
Хочаш расказаць, якія правілы бяспекі трэба выконваць пры карыстанні банкаўскімі плацежнымі карткамі?
Запытай у бацькоў, і яны распавядуць табе, што раней, каб аплаціць камунальныя паслугі, трэба было ісці з папяровай квітанцыяй у банк або на пошту і чакаць у чарзе, а каб набыць квіток на цягнік, яны ехалі на вакзал, дзе, адстаяўшы чаргу, маглі даведацца, што квіткоў на патрэбную дату ўжо няма ... Сёння мы можам аплаціць тавар ці паслугу, не выходзячы з хаты, у любы час сутак. Інтэрнэт- і мабільны банкінг – гэта тэхналогіі, якія дазваляюць кліенту атрымаць доступ да сваіх рахункаў і выконваць аперацыі з імі дыстанцыйна ў любы час, з любой прылады, якая мае доступ у інтэрнэт (у выпадку інтэрнэт-банкінгу для выканання аперацый выкарыстоўваецца спецыяльны інтэрнэт-сайт, для смартфонаў і планшэтаў – мабільнае прыкладанне).
Але і тут трэба не забываць пра бяспеку, таму што злачынцы не дрэмлюць, і вельмі жадаюць палепшыць сваё фінансавае становішча. Дзе нас могуць падмануць? Напрыклад, на фішынгавым (падробленым) сайце! Зламыснікі могуць стварыць падробку сайта, вельмі падобную на афіцыйны сайт, а яго URL-адрас можа адрознівацца ўсяго на адну літару або лічбу, напрыклад, для www.aliexpress.ru - www.a1iexpres.ru. І чалавек, нічога не падазраючы, увядзе свае дадзеныя на такім сайце, а злачынцы атрымаюць іх. Нездарма "фішынг" у перакладзе з англійскай мовы значыць "рыбалка". Так рыбакі-злачынцы ловяць на сваю вуду няўважлівых і даверлівых карыстальнікаў.
Асобнае патрабаванне да пароляў. Пароль для ўваходу ў аплатныя сэрвісы павінен быць надзейным. Нельга выкарыстоўваць у якасці пароля асабістыя дадзеныя, якія ёсць у любой сацыяльнай сетцы: напрыклад, сваё імя і прозвішча, дату свайго нараджэння, клічкі жывёл і г.д. Для розных акаўнтаў павінны быць розныя паролі. І іх трэба перыядычна мяняць.
Як і ў выпадку з картай, нельга паведамляць староннім ніякую інфармацыю, што датычыцца вашай работы з плацежнымі сэрвісамі – лагін, пароль, сэансавы ключ, асабістыя даныя.
Быць асцярожным неабходна і пры падключэнні да бясплатнага wi-fi. Калі ты выкарыстоўваеш бясплатную сетку wi-fi, уладальніка якой ты не ведаеш, ты рызыкуеш тым, што староннія людзі змогуць сачыць за тваімі дзеяннямі ў сетцы і перахопліваць тваю асабістую інфармацыю.
Раскажы пра тое, якія яшчэ небяспекі могуць чакаць нашы грошы ў інтэрнэце, на што яшчэ звярнуць увагу, каб захаваць сваю фінансавую бяспеку! Можа, у цябе ёсць лайфхакі, як прыдумаць і запомніць складаныя паролі? Падзяліся ім з намі!
Мабільнымі тэлефонамі цяпер карыстаюцца практычна ўсё. І гэты факт не маглі пакінуць па-за ўвагай злачынцы.
Ці атрымліваў ты калі-небудзь паведамленні пра тое, што ты раптам стаў багатым, і каб атрымаць грошы, табе трэба заплаціць толькі камісію за банкаўскі перавод ці нешта падобнае? Трэба памятаць, што узбагаціцца падобным чынам проста немагчыма. Гэта зноў-такі хітрасці злачынцаў, якія спрабуюць гуляць на нашых слабасцях і эмоцыях.
Ці такая сітуацыя. Абанент мабільнай сувязі атрымлівае смс: "Сынок, у мяне праблемы, пакладзі мне на нумар 50 рублёў". Калі табе "прыляцела" падобнае паведамленне – не спяшайся рабіць усё, што ад цябе просяць. Настойліва раім спачатку дазваніцца да сваяка, ад імя якога адпраўлена паведамленне. Хутчэй за ўсё, у яго ўсё ў парадку, і ён нават не падазрае аб тым, што ад яго імя адпраўлена паведамленне.
Сёння ў мабільным тэлефоне чалавека захоўваецца практычна ўся асабістая інфармацыя пра яго. Ці блакіруецца экран твайго мабільнага тэлефона аўтаматычна? Бо не выконваючы простых правіл бяспекі, ты даеш магчымасць злачынцу скарыстацца тваімі данымі. Напрыклад, з дапамогай спецыяльных праграм лёгка атрымаць усё, што трэба для доступу да плацежных сэрвісаў. А яшчэ зламыснік можа непрыкметна ўсталяваць праграмнае забеспячэнне на твой тэлефон, з дапамогай якога з лёгкасцю перавядзе твае грошы, прыкінуўшыся "беднай авечкай" і папрасіўшы патэлефанаваць.
Раскажы, як пазбегнуць падобных пагроз.
Дакументы
Пераможцы
12 гадоў
8 гадоў
11 гадоў
Рубан Ганна, 16 гадоў
Ліберт Валерыя, 16 гадоў
Грышаёнак Іван, 15 гадоў
Карэнчук Андрэй, 16 гадоў
16 гадоў
15 гадоў
18 гадоў
21 год
29 гадоў
Уладальнікі заахвочвальных прызоў
Заахвочвальны прыз конкурсу видэаблогераў "Грошы маюць значэнне" калектыўная праца Ліса Аляксандра і Ліса Яраслава.
Заахвочвальны прыз конкурсу видэаблогераў "Грошы маюць значэнне" калектыўная праца Рудзіч Аніты, Парэцкага Ўладзіслава, Турэнка Веранікі, Андрэявай Аляксандры
Заахвочвальны прыз конкурсу видэаблогераў "Грошы маюць значэнне" відэаролік Міхно Ўладзіславы
Заахвочвальны прыз конкурсу видэаблогераў "Грошы маюць значэнне" праца гуртка "Школьны журналіст"
Заахвочвальны прыз конкурсу видэаблогераў "Грошы маюць значэнне" відэаролік Гаравіц Ганны